Y Tywyddiadur

DYDDIADUR 

Ship 'Cambrian Monarch' San Francisco California 4 Feb. 1882 

Yr ydwyf wedi meddwl am gadw chydig o log y tro yma. dyma ni wedi hwilio oddi yma gan fawr iawn ddisgwyl cyrheuddud ben ain siwrna sef Lloigr yn seff. y mau y stemar ar Pilit wedi ain gadael. Y mau arnaf dipyn o gur yn fy mhen. yr wyf heb gyfino ar mor etto. yr wyf yn meddwl am fyned i fy nghwelu yn lled gynar heno Ond nid wyf ddim yn sal chwaeth. 

5 Feb. sef dydd Sul yr ydym wedi cael start dda iawn dyma y sul cynta yn y mor or Voage yma. Yr ydym wedi cael gwell start oddi yma nag y geuson ni o Newport" nag na Geuson hefud o Sydney [25 Medi 1881 (AE)] gobeithio y parheith y gwunt teg braf yma efo BBC ni am spell. yr ydym yn glir ar Shanal ag yr wyf yn rit dda heddiw. y mau y Brenhin Mawr yn dda iawn wrthym. mi fyddaf yn meddwl llawer bob sul fel y byddwn yn myned ir capal Penllach ag i Tydweiliog. Ond mi fyddwn nina yn treilio amball i sabboeth yn rit ddifir. [160 m.] [[Ysgrifennodd Ellen Owen ar glawr ei dyddiadur ei bod yn nodi y milltiroedd mewn ffigyrau coch ar draws log pob dydd, and o 2 Mawrth ymlaen y mae hi'n nodi'r milltiroedd ar ddiwedd manylion y dydd. Er hwylustod rhoddir y milltiroedd mewn cromfachau to 4 Chwefror i 1 Mawrth.(AE)]]

Feb 6 [1882] sef dydd llun. yr ydym wedi mund yn ain bleuna ar echdou 4 cant ag y mau y gwynt yn dal yn deg. gobeithio y dell o fel hyn in cario ni ir tradi [`trades' (AE)]. y mau gwenau yr rhagliniaeth yn helaeth iawn arnom, er mor anheilwng ydym ai meddu. [221 m.] 

7 Feb. dyma ddydd newydd wedi gwawrio arnom, a diolch i Dduw am dano. y mau y gwynt yn dal yn deg efo ni heddiw etto a brisin braf. [124 m.] 

Feb. 8 y mau y brisin yn ysgafnach heddiw. Ond y mau y gwynt yn deg, yr hyn sydd o hono. y mau yr Orangs yn dda iawn. y mau yn dda gin i fad genyf gymaint o honynt, os y daliant heb fund yn ddrwg. crossio yr ydwyf wedi bod yn ai wneud ers pan yr ydwyf wedi hwilio. mi fyddaf yn golchi y cwbl i mi fy hun ag i Tom hefud. y mau yma le rit braf i olchi. mi fyddaf yn teimlo yn rit gartrefol yn y llong a pawb yn od o garedig i mi. mi wnan un peth. y mau fy nillad isa i gid yn lan. [122 m.]

9 Feb. sef dydd Iau 1882. Y mau y towydd yn rhiwbeth yn debig heddiw etto yn lled slof. yr wyf wedi bod yn golchi trwyu y bora. Yr oedd gin i olchiad mawr heddiw. yr oeddwn heb wneud ers tipyn yn ôl. yn ai cadw gael i mi ai golchi yn y mor. yr wyf wedi gwneud llawer o rwhiw fan betha ers pan y cychwnais. wedi gweu sana a gwnio llawer iawn. y mau Tom yn well o lawer ers pan ydym wedi hwilio allan. yr oedd wedi bod yn rit wael yn Frisgo cin cychwyn. yr oedd arnaf ddigon o ofn iddo fynd yn waeth ar ol cychwyn. Ond fel arall y mau, trwyu drigaredd fawr. yr ydwyf fi yn cael fy iechid yn od o dda. [73 m.] 

Feb. 10th 1882. Sef dydd Gwenar. y mau y towydd yn rhiwbeth yn debig heddiw etto, yn byr slof. chydig iawn ydym wedi fyned yn ain bleyna ddoeu a heddiw. gobeithio yn arw na fyddwn ddim fel hyn yn hir. yr ydwyf wedi bod yn heinio napkins, 10 rhei i ni ain hinan. [45 m.] 

Feb. 11 1882. dydd Sadwrn. dyma ni wedi cael gafal ar y trades. yr ydym yn myned yn ain bleuna yn gyflym heddiw. yr ydym wedi myned yn ain bleuna ers wythnos i heddiw, sef y dwyrnod y darfym hwilio yn dda iawn. gobeithio y parhawn etto yn y dyfodol yr un moedd. Y mau Tom yn meddwl y gwnawn ni bassage go fuan y tro yma guda rhwuteb i ni. [95 m.] 

dydd Sul. 12th Feb. 1882 Y mau genym wynt teg braf heddiw etto. yr ydym yn myned yn ain bleuna, fel steamer, ag yn byr gyffyrddys. Ond y mau y llong yn rowlio tipin weithia. Dyma, yr ail sabaeth on pessage. yr ydwyf wedi cael benthig Llyfr Pregetha John Jones Tal Sarn gan Richard Davis [esboniad AE am JJ etc. fel troednodyn] ac yr ydwyf yn cael Pleser Mawr wrth ai ddarllan. y mau yn Llyfr mawr, ag mi rydwyf yn ai ddarllen di gwr, ag mi fydd Tom yn Sponio tepin ar rhiw adnod i mi fel Pregeth. mi fydd yn byr ddifir. ag y mau Genym Conseartina ag fe fydd Tom yn chwara hen fesura efo hono. [140 m.] 

Dydd Llun 13th Feb. 1882 Y mau genym wynt teg ag yn myned yn ain bleuna yn iawn heddiw, a diolch am dano. yr ydwyf yn methu ag esgfenu. y mau yr hen long yn ysgwyd. [210 m.] 

Dyddiadur Ellen Owen, Tudweiliog, o’r fordaith adref o San Francisco, rownd yr Horn, yn y Cambrian Monarch (Eames, Aled, 1984: Gwraig y Capten Gwasanaeth Archifau Cyngor Gwynedd

Dydd Mawrth 14th Feb. y mau y towydd yn rhiwbeth yn debig heddiw etto. yr ydym yn dyfod yn ain bleuna yn dda iawn. y mau yn nanoedd esgfenu heddiw etto, fel dou, gan fod yr hen long yn pitchio. [Gellir gweld effaith y tywydd ar ysgrifen Ellen Owen yn glir yn y dyddiadur; nid yw'r `gwynt teg' a'r `pitchio' ym mis Chwefror cyn-ddrwg a'r towydd mawr iawn' ym mis Mawrth, e.e. Dydd Iau, 16 Mawrth, lle mae'r dirywiad yn ei hysgrifen yn bendant iawn. 190 m. {AE}] 

Dydd Merchar. 15th Feb. 1882. Yr un towydd ydi heddiw etto. y mau genym wynt teg braf, a diolch i Dduw am dano. y mau yn dda iawn wrthym yn ai rhagliniaeth. O na fedrem fuw i rhyngu ai foedd ar ai pwys. yr wyf yn methu ag esgfenu. gellwch weled ar fy esgrifen. y mau y llong yn ysgwyd. yr ydym wedi cael gwynt teg er pan yr ydym wedi hwilio. hyd yma y mau y towydd wedi mund yn glos iawn. yr ydym yn closio at y lini [`line'], sef canol y byd. [Y Cyhydedd {AE}] Pan oeddan ni yn hwilio o Frisgo ag am ddrnoda wedin yr oedd genym dan yn y Caban ag yr oedd genym ddwyu blancad o ffiling trwm arnom, yr un cartref hwnw, ag yr oeddan yn cysgu yn y gwelu plu. Ond erbyn hyn yr ydym wedi gorfod tynu y gwelu plu i ffwrdd. o cysgu ar y matras heb y nesa peth i ddim am danon, ar ffenestri yn y gorad y nos, ag yr ydym yn chwysu wedin, yn dyferud. un dwyrnod ar ddeg sydd ers pan ydym wedi hwilio. Ond, ydi, y cyfnnewidad yn sydyn iawn. y mau y dWr yn rit boeth. ni fyddaf yn cynig tl:‘ mo y dwr i olchi. mi fydd yn golchi yn gampys. nid wyf wedi bod yn y bath etto Ond yr wyf am fund yn fuan. [220 m.] 

Dydd Iau. 16th Feb. 1882. dyma ddiwrnod newydd etto. y mau ain hamser yn passio yn gyflym fel hyn o ddiwyrnod i ddiwyrnod. y mau genym wynt teg nobl heddiw etto, a diolch am dano. yr ydym yn rhedeg yn gyflym iawn yn ain bleuna. yr wyf wedi bod yn golchi heddiw lot o ddillad. mi fyddaf yn teimlo fy hyn yn well o lawer ar ol bod yn golchi. mi fydd genyf fwyu o stumog i fy mwyd o lawer. y mau yr Orangs yn dda iawn y towydd poeth yma. yr wyf yn falch iawn fad genyf gymaint o honynt efo passage mor hir ag ydi hwn i fund adref gûd a rhwyteb. [210 m.] 

Dydd Gwenar 17th Feb. 1882. Y mau y gwynt yn sgafnach heddiw. y mau yn boeth iawn yr wyf bron a toddi yn llymad er nad oes genyf ond y chydig iawn am danaf. y mau yn dda iawn genyf fod yr Afr yma gynom. y mau yn llawer iawn o beth yn y towydd poeth yma. [124 m.] 

Dydd Sadwrn. 18th Feb. 1882. Y mau genym frisin go lew heddiw. yr ydym yn myned yn ain bleuna yn nobl. Ond y mau yr haul yn boeth iawn. y mau yn mund yn boethach bob dydd, ag fyllu y bydd hi am dipin. nid oes dim arall i ddisgwyl am spell etto beth bynnag: yr ydym mewn towydd y mau nhw, sef y llongwrs, yn ai alw yn dol-drwms,** weithiau cam ag weithiau pyffiau a wynt a glaw mawr tryma welsoch chwi yr ioud mo i gyffelip yn Lloigar, ag weithiau heb y nesa peth i ddim o wynt y mau yn dowydd rhait gâs i fod ynddo yn hir. fe geuson ain dal yn hir iawn ynddo with ddyfod o Sydney i Frisgo. Ond nid wyf yn meddwl y cawn ain dal fyllu y tro yma. yr ydym wedi cael towydd ôd a dda hyd yma i fyned yn ain bleuna, A diolch i Dduw am dano. ni chafoedd Tom ddim gwell cychwyn yr ioud, medda fo. Yr ydym rhwng y dau drade rhwng y North & South drade mewn ychydig ir line. bethefnos i heddiw y darfym hwilio. yr ydym wedi dyfod yn nghynt i fanyma O 9 dwymod nag y daeth y tro or blaen. gobeithio y cawn rhwyteb etto yr un moedd. y mau gwynt teg yn cyffyrddys iawn. yr wyf yn dda iawn yn fy iechid. [30 m.] 

**Doldrums, h.y. rhwng. gwyntoedd `Trades'. Gogledd a'r De, yn agos i'r Cyhydedd; o bwysigrwydd mawr iawn longau hwyliau, ac ambell un yn cael eu dal heb wynt .o gwbl am gyfnodau hir. Mae'n werth dyfynnu atgofion Capten David Roberts: Dolgellau, un o gapteniaid mwyaf llwyddianus a phrofiadol o feistri'r llongau mawr — (fe fu'n gapten ar y Kirkcudbrightshire am flynyddoedd, gweler t. ) pan yn hwylio ym Mtn yr Iwerydd allan o Antwerp i San Fransisco — h.y. y ffordd wahanol i'r fordaith a ddisgrifir gan Ellen Owen. Mae'r hyn a ddywedodd Capten Roberts am y 'Doldrums yn rhoi darlun cofiadwy fel cefndir i'r hyn a ddywed Ellen Owen yn dyddiadur; dylid cofio bod Capten Roberts yn ystyried eu bod yn haws croesi'r Doldrums yn y Mtn Tawel nac ym Môr yr Iwerydd “We soon picked up the North East Trade Wind, which blow [sic.] steadily all the year round, varying but little in force and direction. These winds carried us to 7° North of the equator, the ship averaging about 250 miles per day, while in them. When drawing towards the end of the Trade Winds the wind gradually fell light, the sky became overcast, and the sea oily and sluggish. All these signs are well known to the experienced mariner, being certain indications of the close proximity of the 'dreaded doldrums' If there is a part of the ocean more disliked than others by the sailing ship man it is this belt of calms, averaging between two and three hundred miles across, lying near the equator between N.E. and S.E. Trade Winds. Generally speaking the heat is extreme. The wind when there is any, is variable; coming away fitful little gusts. This means hard trying work for the crew, trimming the sails to every breath of wind. The officer of the watch knows well that by the time he has finished trimming the sails the wind will be gone, but he must keep at it, that is the one and only way to work a sailing ship through the doldrums. Sometimes there is a little variation in the way of heavy wind squalls and torrential rain lasting about ten minutes but invariably followed by another calm spell. During the heavy rain, every outlet for the water was closed, and the sailors, stripped to the waist enjoyed a thorough good scrubbing. This was a luxury the sailors could seldom indulge in.' Gobeithir cyhoeddi sylwadau Capten Roberts yn llawn yn rhifyn 1984 o Cymru a'r Môr (GAG). {AE}]

Dydd Sul. 19th Feb. 1882. dyma etto ddydd Sabboeth newydd, diolch i Dduw am dano. Yr ydym yn colli breinta mawr iawn trwyn gael ain apsenoli fel hyn o foddion Gras. mi fyddaf yn ai deimlo yn arw weithiau, yn meddwl mor ddifir y bydda arnom ni gael myned ir Capal ar y Sabboeth. y mau y Llongwrs druan yn colli manteision mawr a gwerthfawr. mi fyddaf yn meddwl na fedar neb Sydd yn gwrando yr efengil bob Sabboeth ai gwerffawragi yr un fath ag y mau y Llongwrs druan. Yr ydym yn meddwl ain bod wedi cail gafal ar y trade arall sef y South trade. [60 m.] [The trade winds blow mainly from the northeast in the Northern Hemisphere and from the southeast in the Southern Hemisphere, strengthening during the winter and when the Arctic oscillation is in its warm phase. Trade winds have been used by captains of sailing ships to cross the world's oceans for centuries. They enabled colonial expansion into the Americas, and trade routes to become established across the Atlantic Ocean and the Pacific Ocean. {Wiki}]

Dydd Llun 20. Feb. 1882. Dyma ni wedi cael gafal ar y trade. yr ydym yn agos iawn it line heddiw. y mau yn debig y byddwn foru as y byddwn byw ag iach. y mau yn ddydd Ynud foru ag yr ydym am wneud crympoga run fath a rhiwin arall er ain bod yn y mor. Y may yn bleser gin i esgfenu tipin fel hyn bob dydd. y mau yn dda gin i fy mod wedi meddwl am wneud. yr wyf yn meddwl am fund atti i olchi rwan. yr wyf wedi bod wrthi yn trwsio Sana. yr oedd yn wlaw mawr y bora Ond y mau yn ddigan tebig etto. y mau yn sgoliog. [90 m.] 

Dydd Mawrth. 21 Feb. 1882. Sef dydd Ynud. Yr ydym yn croisi yr line ag y mau genym drads crû iawn. yr ydym yn myned yn ain bleuna yn gyflym iawn. yr ydym wedi dyfod yn ain bleuna wedi dyfod un rhan o bedar o'n passage adref. y mau genym grympoga heddiw ar gorn dydd Ynud, Ag hefud croisi y line. yr ydym wedi dyfod hyd yma yn fuan iawn, diolch i Dduw am hynu. yr wyf yn methu ag esgfenu. am fod y llong yn myned yn gyflym [iawn?] trwyu y dwr. y mau yn rowlio tipin. y mau yn rit anoedd esgfenu. [180 m.] 

Dydd Merchar 22 Feb. 1882 Y mau genym frisin cryf iawn heddiw. yr ydym yn myned yn ain bleuna fel pa buasa ni yn Steamer y mau yma Oxiwn [Auction. Gwerthwyd dillad, baco, a nwyddau a brynwyd gan y capten ymlaen llaw cyn hwylio, oddi wrth y `siandlars'. Yng Nghaerdydd 'roedd Jones, Golden Goat yn adnabyddus iawn nid yn unig fel siop-siandlar ond hefyd fel man cyfarfod i'r capteniaid, ac yr oedd hyn yn debyg iawn i'r hyn a ddigwyddai mewn porthladdoedd trwy'r byd. Cynhaliwyd gwerthiant o ddillad ac eiddo morwr oedd wedi ei ladd neu'i foddi, ac am fod yr arian yn mynd i'w deulu 'roedd morwyr yn llawer mwy parod i dalu prisiau uchel, and pan oedd y gwerthiant i ddod ag elw i'r capten yn unig, fel ar yr achlysur yma, mae'n syndod bod prisiau mor uchel wedi'u talu am sanau Ellen Owen! {AE}]

Dydd Iau. 23 Feb. 1882. Y mau yn byr boeth heddiw. Ond fe fydd wedi oiri llawer yn mhen yr wythnos etto, os y byddwn byw ag iach. yr ydym yn pellhâu oddi wrth yr line rwan bob dydd. Fe gowsom Oxiwn rit ddifir ddoeu. yr oedd y petha oedd gennym i fynd ar yr Oxiwn yn mund yn iawn mi allasan werthu mwyu o lawer pe buasa genym fwyu i wneud. fe werthais i 5 par o sana. yr ydwyf wedi gwerthu punoedd o sana i gid ag yr oedd arnynt eisiau mwyu o honynt Pe buasa genyf fwyu iw gwerthu. Ond yr ydwyf am werthu rhai etto cin dyfod adref os y byddaf byw ag iach. y rnau gin i etto 15 par. yr ydwyf wedi gweu llawer ar y passage allan, fe weuais 7 par o Sox. yr oeddwn yn cael 4 swllt y par am rhai or heini ddoeu. [130 m.] 

Dydd Gwenar. 24 Feb. 1882. Y mau yn hynod o boeth heddiw. yr wyf yn chwys dyferyd ag nid oes genyf Ond y nesa peth i ddim am danaf. y mau yr Orangs yn dda iawn y towydd poeth yma. [125 m.] 

Dydd Sadwrn 25 Feb. 1882. Tair wythnos i heddiw y darfym hwilio o Frisgo. yr ydym wedi dyfod yn dda iawn hyd yma. y mau genym frisin cru heddiw. Ond er hynu, y mau yn deg iawn. yn o'd o boeth. y mau yn boethach doeu a heddiw. nag y byu etto y passage yma. mi fydd y towydd poeth yn dal. [gair wedi ei adael allan] yn arw arnaf yn methu a bwyta ag yn chwysu yn arw. mi fyddwn mewn towydd our yn fuan iawn bellach ag o hwnw wedin i dowydd poeth iawn wedin ain myned adref guda rhwyteb. [170 m.] 

Dydd Sul. 26 Feb. 1882. dyma Sabath newydd etto. y mau genym frisin crûwynt teg heddiw. y mau yn o'd o boeth. y mau yr haill yn rit wrth yin penau heddiw. y mau y towydd boeth yma yn fy ngwneyd yn rit sal ag yn methu a bwyta ag yn chwysu yn dyferud. Ond ni fyddwn yn y towydd yma yn hire fe ddechrith y towydd oiri bob dydd bellach efo ni, fe fyddwn Oda rhwyteb mewn towydd our iawn yn mhen tia Mis o gwmpas yr cape Horn Buda rhwyteb yr ydym wedi cael passage da iawn hyd yma, diolch ir Brehin Mawr am hynu. Y mau hi rwan efo ni yn chwartar ddau or Bloch prutnhawn ag y mau efo chwi yn chwartar wedi dig y nos. yr ydych chwi yn wyth a hanar on bleuna ni rwan. [180 m.11, 

Dydd Liun. 27 Feb. 1882. Y mau yn hynod o boeth heddiw er fod genym frisin cru iawn. y mau yr haul yn agos yn anddioddefol o boeth. nid oes genyf ddim Stumog i ddim y towydd yma, ag y mau pawb yma yn no debig. [193 m.] 

Dydd Mawrth. 28 Feb. 1882. Sef y dydd dweutha o chwefror. nid oes genyf ddim neilltuol iw esgfenu heddiw Ond y fod y towydd yn rhiwbeth yn debig ag ain bod i gid yn iach trwyu drigaredd fawr. [180 m.] 

Dydd Merchar. I. March 1882 towydd go debig sydd genym heddiw etto. Y mau yn dal yn boeth iawn o hyd ag yr ydym yn myned yn ain bleuna yn dda lawn o hyd. ni cheuson ni fawr iawn o wynt crous er pan yn darfym hwilio, trwyu drigaredd fawr. fe ddylem fod yn ddiolch-gar iawn am y drigaredd fawr hono, ynghyd a rhai eraill. (140 m.)

Dydd Iau 2 March 1882. Yr ydym yn cael y gwynt yn deg heddiw etto. towydd terfysg ydi hi yr ydym yn meddwl. y mau fy ngwaud yn gas —yn berwi. Yr ydwyf hc7c1 yn hyn wedi rhoddi y Milldiroedd a fyddan yn ei drefailio o'r naill ganol dydd Fr Hall mewn Inc cosh ar draws fy log bob dydd. Ond o hyn anan rhoddaf hyny yn niwedd pob dydd mewn Inc du. Deuthon heddiw 130 

Dydd Gwenar. 3 March 1882. dyma ddiwyrnod newydd etto, fe gowsom Sgols [`squalls'] go drymion neithiwr. towydd terfysg ydi hi y dyddiau yma. yr ydym o gwmpas Nysoedd a towydd fel hyn sydd i gael bob amser o'i cwmpas nhw. Ynus Elizabeth a Pitcarneiland [Ynys Pitcairn, 25°3' De, 130°8' Gorilewin {AE}] fe fyddwn yn pasio nhw heno. Ond nid ydym yn agos iawn attynt. y mau yn debig na welwn ni monynt os y deil y gwynt fel ag y mau. y mau lleuad mawr y nos y nosweithia dweutha yma. 120 Milltir euson ni er doû.

March 4th. Dydd Sadwrn 1882. Pedair wythnos i heddiw a darfym hwilio. yr ydym wedi dyfod bart da iawn o'r passage maith sydd genym i ddyfod adref. yr ydym wedi dyfod yn ain bleuna er dou 140 Millter. 

Dydd Sul March 5, 1882. dyma Saboeth newydd etto y mau ain hamser yn dirwin fel hyn o Saboeth i Saboeth. fe fydda yn dda iawn gin i pe bawn yn medru byw yn dipin nes i fy lle. nid ir ddeuar yma ymganwy[d] tragwyddoldeb iw fy lle. mi fydd yn chwith iawn gin i am gael myned ir Capel ar y Sabboeth. yr ydym wedi myned yn ain bleuna er dou 150 Millter. 

Dydd Llun. March 6 1882. dyma ni ar golli y trages [`trades.']. y mau y towydd yn dechrau oiri a dous di marall i ddisgwyl bellach. yr ydym yn myned rhyngom ni a'r Cape Horn ag fe fydd yn our yno bob amser. 92 Millter eusom ni er dou. 

Dydd Mawrth. 7th March 1882• Nid oes genyf ddim neilltuol iw esgfenu heddiw Ond ain bod i gid yn iach. trwyu drigaredd fawr. y mau hynu yn fraint fawr, yn enwedig pan ydym yn mhell oddi cartref. mi fydd y towydd poeth yn dâl tipin arnaf. Ond y mau y towydd yn dechrau oiri rwan. 95 Milker euson ni yn ain bleuna er dou. 

Dydd Merchar 8 March 1882 Y mau genym wynt teg. Ond nid ydym wedi myned llawer yn ain bleuna er dou, go ysgafn ydio. 92 euthom. y mau hi ynbraf heddiw heb fod yn rhu boeth. yr wyf wedi bod wrthi yn golchi trwyu y bora ag yr oedd gin i Stumog iawn i fy nginiaw. y mau yr Oranges yn cadw yn iawn ag y mau nhw yn dda. y mau yr ieir yn dwdwyu yn ddygun iawn Ond y mau yn debig y gwnan stopio bellach am spell nes y byddwn wedi rowndio yr Horn. y mau yn debig na fedraf ina ddim esgfenu bob dydd yn y towydd mawr. fe fydd weithiau yn rowlio gormod i esgfenu. 

Dydd Iau. 9 March 1882. Yr ydym yn fuw ag yn iach heddiw etto trwyu dri-garedd fawr. diolch i Dduw am ain cadwraeth nos a dydd, yn nghwsg ac yn effro. y mau y towydd wedi oiri yn arw erbyn heddiw. mi fydd yr hên Horn yn dechrau dangos a'i gichia i ni yn fuan iawn bellach. Y mau yr Albert-rosis. yn dechrau dyfod in cyfarfod ni in hysbysu ain bod yn myned i dowydd mawr. yr ydwyf yn iachach o lawer ar ol yr towydd ddechrau oiri. Y mau Tom wedi mindio yn iawn erbyn hyn. 170 euthom er canol dydd ddoeu. 

Dydd Gwenar. 10 March 1882. Y mau yn oiri yn arw bob dydd. y mau genym wynt teg braf. ni welsom Ond un long er pan ydym wedi hwilio a hono yn y dechrau ain passage allan o Frisgo. fe fuom yn canblyn ain gilydd am tia bythefnos. fe fyddan weithiau heb weled ain gilidd am ddiwrnod neu ddau ag wedin yn taro ar ain gilydd ag yn canlyn ain gilidd am ddyrnodia. Ond fe fyddan dipin o ddustans oddi wrth ain gilidd hefud. enw y llong oedd Golden Gat[e].[Llong haearn a adeiladwyd gan gwmni Thomas Royden, Lerpwl, oedd y Golden Gate, 899t., 195. 6 /33.7. /21, yn perthyn i gwmni Cotesworth, Lyne, Tower Buildings, Lerpwl. Cyrhaeddodd San Fransisco, 2 Ionawr, 1882, a cafwyd rhywfaint o niwed iddi mewngwynt cryf o'r gogledd ar 12 Ionawr. L.W.S.T., Feb. 10, 1882 {AE}] yr hyn euthom er dou 185 Millter. " 

Dydd Sadwrn. 11 March 1882. Y mau hi yn ddiwyrnod braf heddiw. pum wythnos i heddiw y darfym hwilio yr ydym wedi cael part cynta yma yn byr ddifir. gobeithio y cawn y part arall etto rhiw beth yn debig. passage rit anifir geusom o Sydney i Frisgo. Y mau yr Afr bach yn dew fel bywch. y mau un or llongwrs yn gwneud mat [Mae cyn-forwyr yn dal i wneud matiau, un o'r weithgareddau {sic} oriau hamdden mwyaf poblogaidd ar y môr; 'roedd Niwbwrch, Môn, yn enwog ar un adeg am fatiau a wnaethpwyd gan forwyr. {AE}]. i ni. yr ydym yn meddwl am yddunt wneud tri i ni gael i ni ai cael yn ain ty. Yr hyn euthom er dou ydi 180 Millter. 

Dydd Sul. 12 March 1882. Dyma Sabboeth hyfrud heddiw. y mau genym wynt teg braf ag yn myned yn ain bleuna yn gampys. y mau yr Arglwydd yn dirion iawn wrthym. er nad ydym yn hyuddu y graedd lleiaf of drigaredd. Yr ydwyf wedi bod yn darllan Pregetha John Jones Tal Sarn trwyu y bora. Y mau nhw yn ddifir dros ben. ag fe fyddwn yn aml prutnhawn Saboeth yn darllan bob yn ail gwers. mi fydd yn b.9r ddifir ag fe fydd Tom yn Sponio tipin ar rhai or adnoda. yr hyn euthom er dou ydi 130 Millter. 

Dydd Llun. 13 March 1882. Y mau genym frisin cru iawn heddiw. yr oedd yn rowlio yn arw trwyu y nos neithiwr ag yn myned yn a'i blaen fel Steemar. Y mau yn rowlio llai heddiw. yr oedd y gwynt ar ai hol hi neithiwr. fe fydd yn rowlio mwy fyllu. and y mau y gwynt ar a'i hochor heddiw. y mau yn mynd yn fwu cyffyrddys o lawer ag fe eith yn fwyu efo gwynt ochor. hefud y mau hi yn our rit heddiw. y mau Lot o adarn [adar] on cwmpas. Yr ydym yn meddwl am laddy mochun yn fuan bellach. y mau yn byr dew. yr hyn euthom er dou ydi 195 millter. 

Dydd Mowrth. 14 March 1882. Y mae wedi oiri yn arw heddiw. fe fydd yn rhaid i ni gael tan yn fuan iawn bellach, fe gawsom dipin o cam [‘calm'] doeu. dwyrnod go fychan wnan ni heddiw. nid oes yma ddim hanar cimint o lygoud ar al cael cât. fe gawsom 5 o gathod i gid ag fel ddarfynt ddengid ir lan Ond dwu. nid ydi un ohonynt yn ddim gwerth ag ni welais i yr un yrioud gystad ar llall. y mau cathod. bach yni hi rwan. Ond ni wneith hynu moni hi yn ddim gwaeth.. yr hyn euthom er dou 70 Millter. 

Dydd Merchar. 15 March 1882. Nid oes genyf ddim neilltuol iw esgfenu heddiw, y mau yr hen long yn rowlio tipin. brisin llêd ysgafn sydd genym heddiw Ond fe oedd yn chwthu yn lied ffres neithiwr. mi fydda wrth fy moedd hyd nod mewn towydd go fawr wrth glowed y llongwrs yn canu wrth halio ar yr haffa ar cyrdiriad bach yn gorfod mynd i bena yr mestys yn y nos na welant moi llaw, mor dowyll ag y bydd ag yn chwthu yn galed iawn weithiau. y mau genyrn dân heddiw. 145 euthom er dou. y mau y llong yn rowlio. yr wyf yn methu ag esgfenu. 

Dydd Iau. 16 March 1882. Yr ydym wedi cael towydd mawr iawn er dou [Dyma'r diwrnod y gellir gweld effaith y tywydd ar ysgrifen Ellen Owen yn fwyaf pendant. Credaf bod Ellen Owen yn ei disgrifiad o'r tridiau a stormydd o'r 15 Mawrth ymlaen yn mynegi profiadau cenedlaethau o forwyr y llongau hwyliau y peryglon i'r morwyr yn uchel uwchben Y deciau yn ymladd yn erbyn gwyntoedd cryfion, oerni, hwyliau trwm rhewllyd a'r twllwch, a'r llong yn rowlio'n feddw gaib, a phawb Yn wlyb at eu crwyn. Ar adegau fel hyn hawdd lawn oedd dyheu am dir sych a gwely clyd, hyd yn oed yn y bwthyn mwyaf distadl. {AE}]. Yr oedd yn chwythu yn galed iawn ar 7 or gloch neuthiwr ag yn dowyll iawn, a bore heddiw tia 6 or gloch fe gorfynt iddynt hifio two fel y bydd y morwr yn dweud yr oedd yn ormod o wynt iddynt. Y mau erbyn hyn yn 4 or gloch y prutnhawn ag y mau wedi gostegu y gwynt. Ond y mau y mor yu uchal iawn etto ag yr ydym yn dechrau mynd dan for etto i gychwyn. 180. 

Dydd Gwenar. 17 March 1882. nid ydi yn chwythu llawer heddiw. Ond y mau yn rowlio  tipin weithiau. yr ydym am ladd y Mochun y prutnhawn yma. nid oes gin yr Afr ddim hanar cymaint o lath y towydd yma, ag y mae yr ieir yn rhoi gora i ddwdwu hefud. Yr oeddwn yn meddwl echnos yn y towydd mawr geisom i, a towydd mawr lawn oedd hi hefud, mor braf fuasa hi yn Cors Iago. [Cors Iago, y tyddyn ger y Felin, Ty Mawr, a Tyddyn Sander Tudweiliog,lle y cafodd Thomas Owen adeiladu ei gartref newydd, Minafon, ar ddiwedd y fordaith {AE}] mau Liongwrs yr cyrdiriad yn cael a'i meuddu yn arw. weithiau ni all neb sydd heb fod yn gwubod ddarlinio.yr hyn euthom er dou 68 Millter. 

Dydd Sadwrn. 18 March 1882. Yr ydym wedi cael dwyrnod lled braf er dou. Ond y mae y llong yn rowlio pipin [sic] weithiau. y mau genym asanyfraen a tatwys o dani hi heddiw i Geniaw. y mae chwech wythnos heddiw ers pan ydym wedi hwilio ag yr ydym wedi dyfod yn byr dda ers pan y darfym hwilio hyd yn hyn. gobeithio y bydd i ni gael i barhau etto yn y dyfodol o'n passage. yr ydym wedi dxxyfod yn nghynt o 8 dwyrnod i fanyma nag y daethant nhw yr tro or blaen [Ymddengys felly fod Ellen heb wneud y fordaith gyntaf yn y Cambrian Monarch gydal gwr. Yr oedd ef wedi gadael y British India yn 1880 ac felly mae'n debyg bod amser ir un fordaith cyn yr un bresennol {AE}]. Yr hyn euthom er dou ydi 182 Mil.

Dydd Sul. 19 March 1882. Dyma ddydd Sabboth newydd etto, diolch i'r Brenhin Mawr amdano. fe chwthoedd yn lled galed trwyu y nos neithiwr Ond nid gletad ar noson or blaen o lawer. nid oes gan yr Afr bach ddim hanar cymaint o lath y towydd mawr yma. y mae yn edrych yn rit ddi galon, ni ddag-gyni hi yn tol dowydd mawr. mi fydd yn cyrnu fel deilan gin ofn. Mi fyddwn wythnos etto cin y byddwn ar frest yr Horn guda rhwyteb ag i ni fynd yn dda. y mae y lleuad yn newid heddiw. fe gawn leuad bach yr wythnos nesaf. yr hyn euthom er dou 208

Dydd Llun. 20 March 1882. Yr ydym wedi cael brisin cru er dou, Ond nid rhu gru. y mae yn wynt teg. Y mae llong yn ain golwg heddiw. Yr ydwyf wedi esgfenu bob dydd ers pan yr ydym wedi hwilio, yr cymaint fydd yr hen long y rowlio ag yn Pitchio weithiau. Ond y mae hi yn long yn actio yn glyfar iawn yn y mor, ag yn un gîl [Erbyn hyn mae Ellen wedi magu'r un teimladau am y llong a fuasai ganddi am anifeiliaid ar y ffarm gartref, neu, hwyrach yn wir, am blentyn. Clywais lawer o hanesion am yr hen gapteniaid yn siarad gyda'u llongau mewn munudau o argyfwng ac yn mwmian 'Dal ati’r hen chwaer, bwrw ymlaen sy raid inni !’ Mae tystiolaeth Ellen Owen i'r ffaith fod y Cambrian Monarch yn long dda mewn moroedd stormus yn cadarnhau barn nifer o'i chyfoedion a ganmolodd gwaith T. R. Oswald fel adeiladwr llongau {AE}] iawn yr oedd yn bwrw eira ddoeu, gyfodydd efo Sgols trymion, a heddiw yr un fath. y mae yn rit our, fe allwn guda rhwuteb fod wedi rowndio yr Horn at ddiwedd yr wythnos nesaf. yr hyn euthom er dou 216. 

Dydd Mawrth. 21 March 1882. Y mae genym frisin cru o wynt teg heddiw. yr ydym yn myned yn ain bleuna yn gyflym y dyddiau yma. Ni fyddwn yn hir iawn etto heb fod wedi rowndio yr Horn guda rhwuteb. y mae hi yn ddiwrnod go ddwl    heddiw trwyu a'i bod yn gyforog [?"gymylog'? {AE}] ag amball i Sgolan weithiau. Ond yr ydym yn byrhau yr ffordd adra yn arw yn y towydd mawr yma. chydig ydwyf yn ai fedru gysgu y nos y dyddiau yma. y may yn no dowyll ag y mae [yn] y lle yma yn ami. amriw longa.-228.[Er bod tywydd garw 'roedd Ellen a'r criw yn barod i dderbyn hyn yn haws am eu bod yn cael eu gyrru'n gyflym - a'r ffordd iawn, tuag adref!  Diau bod Capten Owen a'i gyd swyddogion yn gwybod yn dda bod gwrthdrawiadau gyda llongau eraill neu rhew-fryniau wedi diweddu gyrfa nifer o longau ger yr Horn. {AE}]

Dydd Merchar. 22 March 1882. Y mae y gwynt yn sgafnach heddiw. y mae yn lâw mawr ag yn dowyll ddwl. yr ydym heb gael yr haûl ers dau ddiwrnod. Ond yr ydym yn gwubod efo yr Pattant log [Maen' debyg mae'r {sic} 'Patent Log' a ddyfeisiwyd gan Thomas Walker yn 1861 oedd ganddynt ar y Cambrian Monarch, datblygiad o waith ewythr Walker, Edward Massey, 'ar log-line' oedd yn cael eu theuo o starn y llong ac yn troi olwyn yno, ac oddiyno i'r teclyn mesur milltiroedd a deithiwyd trwy'r môr. Erbyn 1884 'roedd 'Patent Log’ Walker yn dwyn yr enw 'Cherub' yn dechrau gwasanaeth a fu'n amhrisiadwy bwysig i genedlaethau o forwyr {AE}]. pa faint ydym yn ai fyned yn ain bleuna. hen dowydd cas ydi yr towydd dwl yma. y mae Tom yn brolio yn arw y baffadis wnaeth Sarah iddo. y mae o yn meddwl llawer iawn o gael Cors Iago, fwyu o lawer na fi o ranhynu. mi fuasa yn sutio yn iawn. Yr hyn euthom er dou ydi 175.

Anwyl Chwaer 
Yr ydwyf yn disgwyl yn arw nad ydi fy nillad a fy mhetha ddim yn dyfetha ag nad oes dim dwr yn myned attynt iw spoilio a cymar ofal. efo y box llestri Tê os y byddi yn ai symyd rhag ofn ai tori. Mi fyddaf yn meddwl llawer am danat ti bob dydd, a Nhad hefud, ag yn brwyddido llawer iawn efo chwi hefud, a Tyddun Mawr hefud, os y byddwn yn cael Cors Iago mi fydd genym waith mawr pacio i ddod adref. y mae genym lawer iawn o betha rhwng y ddodrefn a pob peth. y mau yn debig y bydd yn rhaid imi gael tair trol i fund ir Stassion i nol nhw adref [Dodrefn San Fransisco' mae'n debyg {AE}]. guda rhwyteb. Mi fuasa yn well gin i a'i gael, na un man wn i am dano. yn y fan acw. ag os na chawn ni o ir mor y byddwn yn mund y tro nesaf etto. Mi fydd yn rit anoedd gan Torn rhoi gora ir mor, mi wn i ar y gora. y mae nhw am godi yn ai gyflog i 25 pound [‘Roedd hyn yn gyflog uchel o'i gymharu a'r £18 y mis a daliwyd i nifer o feistr-forwyr llongau hwyliau mawr yn nechrau'r ganrif hon, e.e. yn 1907 Val Cap ten Robert Jones, Amlwch, un un o longau mwyaf enwog y cyfnod, Talus, yn hwylio i San Fransisco, oedd £18 y mis {AE}] mi wn i ar y gora na lecith yr Onors yn tol iddo beidio mund efo hi. Y mae nhw -yn meddwl llawer iawn o Tom. mi ddwedoedd. Capt. McGill [Capten James McGill, cyn feistr y Carnarvonshire, llong goed yn perthyn i gwmni Capten Thomas Williams, ac ar ôl hynny y Cambrian Princess. 'Roedd McGill yn 44 mlwydd oed yn ôl 'Articles' y Carnarvonshire pan hwyliodd am Callao ar 20 Ionawr, 1874, ac wedi ei eni yn Glasgow. Erbyn 1882 mae'n amlwg ei fod yn rheolwr morwrol ac yn y  gyfranddalwr llongau'r Cambrian {AE}]. wrthaf fi ai hyn yn Nuport nad oes ganddynt yn ai emploi ddim capt gwerth ai alw yn Capt Ond y fo. ag un arall. O cwmpas 12 o honynt.[Erbyn 1884 'roedd fflyd cwmni Thomas Williams wedi ileihau saith o longau: Cambrian Monarch, Cambrian Prince, Cambrian Princess, Cambrian Queen a'r llongau coed, Carnarvonshire, Eastern Light, a'r IIWilliam Leavitt {AE}] nid oes genyf Ond gobeithio aich bod yn iach a cyffyrddus fel ag ydym ni. 

Dydd Iau. 23 March 1882. Y mae yn ddiwrnod clir heddiw a brisin braf. diolch i Dduw am dano. yr ydym wedi cael yr haul. yr ydym yn closio yn arw at Cape Horn. gobeithio y cawn rwyteb u basio yn lied fuan. mae yn byr our heddiw. Y mae y ddress wlanan gartra hona am danaf ers dyddiau rwan. y mae yn gynas iawn. y may hi yn uchal iawn gin Tom. thal yr un ond y hi. y mae digon o adarn [sic adar?] on cwmpan Y dduddiau yma. yr hyn euthom er dou ydi 186 Millter. 

Dydd Gwenar. 24 March 1882. Y mae un diwyrnod braf heddiw etto Ond a'i bod yn our. Yr ydym wedi cael towydd Od o braf hyd yma. Ond un dwyrnod fe gawsom un mawr iawn ag fella y cawn etto yr un fath yr ochor arall i’r Horn. Ond gobeithio na chawn ni ddim. yr ydym heddiw ar frest Cape Horn ag yr ydym wedi cael yr Haul. y mau hynu yn bath mawr iawn. chydig iawn o laeth yr ydwyf yn ai gael y towydd our yma. yr hyn euthom er dou 180 Millter

Dydd Sadwrn. 25 March 1882. Yr ydym wedi cael dwyrnod da er dou. y mae y Brenhin Mawr yn clda iawn wrthym yn a'i rhagliniaeth. 7 wythnos heddiw sychl ers pan y darfym hwilio ag yr ydym wedi passio Cape Horn y prutnhawn heddiw. y mae yn byr our fel ag y bydd hi yma bob amser ar y flwyddyn. yr ydym yn disgwyl y gwnawn i bassage go dda adref. yr ydym wedi dyfod o Frisgo i Cape Horn yn gynt o 9 dwyrnod nag y daeson nhw yr tro or-blaen. yr hyn euthom er dou 220 Millter. 

Dydd Sadwrn. 25 March 1882. Yr ydym wedi cael dwyrnod da er dou. y mae y Brenhin Mawr yn clda iawn wrthym yn a'i rhagliniaeth. 7 wythnos heddiw sychl ers pan y darfym hwilio ag yr ydym wedi passio Cape Horn y prutnhawn heddiw. y mae yn byr our fel ag y bydd hi yma bob amser ar y flwyddyn. yr ydym yn disgwyl y gwnawn i bassage go dda adref. yr ydym wedi dyfod o Frisgo i Cape Horn yn gynt o 9 dwyrnod nag y daeson nhw yr tro or-blaen. yr hyn euthom er dou 220 Millter. 

Dydd Sul. 26 March 1882.. Yr ydym wedi gwneud dwyrnod helaeth er canol dydd ddoeu. fe ddarfu llong ain passio ni heddiw yn lled glos. yr oedd hi ar ai fasaige allan efo gwynt crous, druan, ag yn treio cwffio yn erbyn y gwynt. ag yr oeddan ina efo gwynt teg, brisin cru iawn ag amball i Sgolan yr wyf wedi cyfino llawer efo towydd mawr yn chwanag nag oeddwn ar y passage allan. Yr wyf yn iachach o lawer mewn towydd our nag ydwyf mewn towydd poeth. yr hun euthom er dou ydi 236 Milltir. [" 'Squall'. Fel y dywedir eisoes, 'roedd hwylio allan ac ymladd yn erbyn y gwyntoedd cryfion or gorllewin yn Rawer gwaeth na'r fordaith adref, ac felly gellir deall Ellen Owen yn defnyddio'r gair ‘druan' am y llong a welwyd. Gweler dyddiadur J. W. Peters, met y Metropolis yn fy llyfryn Machlud Hwyliau'r Cymry' (1984) t. 47. {AE}]

Dydd Llun. 27 March 1882. Dyma ni yn fuw ag yn iach ag yn gysurus a gwynt teg, diolch i Dduw am hynu. yr ydym yn cael braint fawn iawn, pe baem yn ai styriad, fel ag y dylem. fe welsom ddwu long heddiw a rheini yn dyfod yr un ffordd a ni. Ond yr oeddynt yn rhu bell i ni gael a'i henwa hwyu. y mae yn bwrw yn arw heddiw gawodydd trymion. Yr hyn euthom er dou ydi 184 Miller.

Dydd Llun. 27 March 1882. Dyma ni yn fuw ag yn iach ag yn gysurus a gwynt teg, diolch i Dduw am hynu. yr ydym yn cael braint fawn iawn, pe baem yn ai styriad, fel ag y dylem. fe welsom ddwu long heddiw a rheini yn dyfod yr un ffordd a ni. Ond yr oeddynt yn rhu bell i ni gael a'i henwa hwyu. y mae yn bwrw yn arw heddiw gawodydd trymion. Yr hyn euthom er dou ydi 184 Miller.

Dydd Mawrth. 28 March 1882. Dyma ddiwyrnod hyfrud wedi gwawrio arnom. Yr ydym yn dyfod yn ain bleuna yn nobl. Yr ydwyf yn meddwl mae gweddi Sarah sydd yn cael ai gwrando trwyu ain bod yn cael passage mor fuan hyd yn hyn a towydd mor braf. yr ydwyf yn meddwl bod Sarah yn halio yn arw ar yr hen long adref. Yr wyf yn bwriadu anfon hwn iddi adref o Queen Stown fella y lecith hi ai gael. yr hyn euthom er dou 243 Minter. 

Dydd Merchar. 29 March 1882. Yr ydym wedi myned yn air" bleuna yn arw iawn er dou. y maeu genym wynt teg. Strong gal ag yn rhedag o flaen y gwynt. y mau dau dam wrth y lluw. [Mewn tywydd garw 'roedd gwaith y morwyr wrth y llyw yn drwm a chaled iawn. Gweler Alan Villiers, Voyaging with the Wind, t. am ddisgrifiad o'r ffordd y defnyddiwyd y dynion wrth y llyw, a thystiolaeth Commodore Gerald N. Jones am Harry Hughes, y morwr o Amlwch a gollwyd o'r Ladye Doris yn Ships and Seamen of Anglesey, t. 259.] Yr ydym wedi cael mwyu o dowydd cin myned at yr Horn ag ar of passio yr Horn nag y geusom ar yr Horn. Yr ydym wedi dyfod hanar y fordd adra. yr ydym yn cael cawodydd o eira trwm. yr hyn euthom er dou 230 Millter. 

Dydd Iau. 30 March 1882. nid ydi y gwynt yn llawn mor deg heddiw Ond y mae genym frisin cru. fe wneuthom ddiwyrnod da er dou. Y may y llongwrs wedi gwneud dau fat da iawn i mi. Y mae y towydd yn dechrau cynesu chydig. Yr ydwyf wedi gorffan darllan llyfr Pregetha John Jones Tal Sarn [ar ôl darllen dros 670 o dudalennau! {AE}]. mi fuasa yn dda Genyf pe buasa yn fwyu.' Y mae genyf lyfrun Bach arall rit dda yr ydwyf yn a'i ddarllan. yr hyn a euthom er dou 230 Millter — yr un faint a dou. 

Dydd Gwenar. 31 March 1882. Yr ydym wedi cael towydd pyr fawr er dou Yn chwthu yn galed iawn ag yn Milltio a trana trymion ag yn bwrw ar mor yn uchal iawn. nid wyf yn medru cysgu dim y nos y dyddiau yma. Ond yr ydym yn myned yn ain bleuna yn dda iawn. fe geusom dipin o wynt crous ddou a neithiwr hefud trwyu y nos. yr ydwyf yn methu yn glir ag esgfenu. y mae yr hen long yn Jumpo ag yn rowlio. yr hyn euthom er dou ydi 181 Millter. 

April 1. Dydd Sadwrn 1882. Yr ydym wedi cael towydd gwyllt iawn ers dyrnioda, Yn chwythu yn galed iawn. yr ydym heb gael yr haul hefud ers dau ddiwyrnod. Yr ydym yn cael mwyu a dowydd yn fanyma lawer nag y geusom o gwmpass yr Horn. Ond y mae y towydd yn gynesach o lawer yma hefud. Yr ydym yn fuw ag yn iach i Bid trwyu drigaredd fawr. Yr oedd un on llongwrs yn sâl ddou Ond y mae yn well o lawer heddiw. yr hyn euthom er dou 185. 

Dydd Sul. 2 April 1882. Dyma Saboeth newydd etto. Y mae yn wyth wythnos i ddou ers pan ydym wedi hwilio. yr ydym wedi cael towydd rit fawr ers tia wythnos ag fyllu y mae hi heddiw. Yr ydym heb gael yr haul ers dyrnoda rwan. Y mae yr hen long yn rowlio nes yr ydwyf yn methu yn glir ag esgfenu. Yr ydwyf yn meddwl y bod y llo[n]gwr sydd yn sâl yn well. gobeithio yn arw y mendith o beth bynag. Y mae yn un or dynion gora sydd yn y llong. y mae Tom a fina yn ffond iawn o hono. yr euthom 100. 

Dydd Llun. 3 April 1882. Y mae yn dda genyf fod hi yn towydd tipin brafiach heddiw. Yr ydym wedi cael towydd rit frwnt ers yythnos [sic] Yr oedd yn chwythu yn galad lawn ag yn bwrw ar llong yn rowlio ag yn nidio ar mor yn golchi drost y Ilan ag yn niwl ag heb gael yr haul. ar llongwr sydd yn sal syrthio y ddarfu ar y deck. y morun y tafloed o. yr ydym yn meddwl ai fod wedi tori ai Lengid ag ni fedraf ddim dweud pa run ai fod yn well ai pidio heddiw. y mau arnaf ofn nad ydio ddim. 180 Millter. 

Dydd Mowrth. 4 April 1882. Y mae yn ddiwyrnod braf heddiw a gwynt teg, diolch i Dduw am hynu. Yr ydwyf yn meddwl fod y towydd wedi settlo erbyn heddiw. ag y maeu yn dda genyf feddwl fy moed yn meddwl yn sicr fod y llongwr sâl yma yn well heddiw. y mae yn cael pob tendars [attendance {AE}] ag y mae moedd iddo gael un [rhyw] path sydd yn y llong y mau yn ai gael. ag y mae Tom wedi bod yn Ddoctor da iawn iddo. mo fydd yn codi ar gefn y nos atto. Yr hyn aethom er dou 150 Millter.

Dydd Merchar. 5 April 1882. Y mae genym wynt teg braf heddiw etto ag yn myned yn ain bleuna yn nobl. Yr ydym wedi dyfod hyd yma 10 dwyrnod yn gynt na tro or blaen. ag Yr ydym wedi cael mwyu o dowydd mawr nar tro or blaen hefyd. Yr ydym yn disgwyl y gwnawn ni bassage da adref. Y mae yn dda genyf feddwl fod y dyn  ni sâl yn y gwella trwy drigaredd fawr. mi fyddwn yn treio gwyddio am iddo gael mendio, a diolch i Dduw wneud. yr hyn euthom er dou 162, y mae golwg rwan y ceith wneud. 

Iau.6 April 1882. Y mae yn ddiwyrnod braf heddiw. Y mae y brisin yn brisin yn sgafnach. Yr  Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golch[i] y bore yma. Yr ydwyf heb fod wrthi or blaen. ers bethefnos. Golchi y gwleni yr oeddwn i heddiw. Ond yr wyf am fund atti hi dwyrnod etto i olchi y petha gwynion. Y mae dyn sal yn mindio rit dda, trwyu drigaredd fawr. Y mae yn dda iawn gin i ai fod hefud. yr hyn euthom er dou ydi 148 Millter. 

Dydd Gwenar. 7 April 1882. Y mae y towydd wedi cynesu llawer iawn, yr ydym wedi tynu y tan ers dyddiau llêd chydig ddoeusom yn ain bleuna er dou. Ond nid oes genym ddim lle i gwyno. Yr ydym wedi dyfod yn ain bleuna yn od o dda hyd yn hyn. y mae y dyn sal yn gweilla bob dydd. Mi fyddaf yn rhoi Oraing iddo bob dydd. Yr hyn euthom yn ain bleuna er dou ydi 70 Millter. 

Dydd Sadwrn. 8 April 1882. Y mae 9 wythnos i heddiw ers pan ydym wedi hwilio a Frisgo. Yr ydwyf yn gweled yr amser yn passio yn fuan iawn. Y maeu yn rhyfaedd gin i feddwl fod hi yn mund yn flwyddun ers pan yr ydwyf wedi myned oddi cartref. y mae y towuydd yn poithi yn arw iawn. Yr ydym yn myned yn ain bleuna yn dda iawn o hyd. chydig iawn geusom o wynt croes ar y passage adref yma. Yr hyn euthom er dou ydi 170 Millter 

Dydd Sul. 9 April 1882. Sul y Pasg. Y mae yn ddiwyrnod braf heddiw. nid ydi y gwynt ddim yn rit deg i ni chwaeth. Ond nid oes fawr ohono Yr ydym yn disgwyl cael y trage [‘Roeddynt yn disgwyl codi’r ‘trades’ felly {AE}] yn fuan bellach. Y mae y towydd yn braf. ar haul wedi poithi yn arw iawn. ni fuon ni ddim, yn ain gwlaeu neithiwr Ond cysgu ar y soffa y ddarfu Tom a finau. Y mae yn ourach brafiach o lawer. Yr ydym wedi bod wrthi yn darllan bob nail gwers y bora yma. Yr ydym wedi codi ar hanar awr wedi 5 yn y bora. Yr hyn euthom er dou 136 Millter. 

Dydd Llun. 10 April 1882. Y mae yn ddiwyrnod braf heddiw sef dydd Llun Pasg. Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golchi trwy y bora ag yn rhoi dillad gora Tom allan yn yr haul. Y mae gin i dri o fat[i]a clyfar iawn wedi y llongwrs ai gwneud. y mae yr Orainges yn dda iawn y towydd poeth yma. Yr wyf yn meddwl am ddyfod a tipin bach o honynt adref as y byddaf byw ag iach. Y mae genyf fwyu na fedraf ai fwuta o honynt. chydig ydym wedi fund yn ain bleuna er dou. 50 Millter. 

Dydd Mawrth. 11 April 1882. calm Ydi efo ni heddiw a dou. Y mae arnom eisiau brisin garw i gael dyfod yn ain bleuna. Ond ni rhaid i ni gwyno dim. yr ydym wedi dyfod hyd yn hyn yn dda iawn, diolch i Dduw am hynu. yr ydym yn byr gyffyrddus hyd yn hyn. y mae y dyn sal yn mindio yn iawn, ni ddarfym i ddim meddwl y gwnaeu fendio. mi fyddwn yn munud efo Tom i edrych am dano lbob dydd. Yr hyn eutham er dou Ydi 27 Millter

Dydd Merchar. 12 April 1882. Y mae genym frisin braf heddiw newydd ddechrau ai gael. Yr ydym yn meddwl ain bod wedi cael gafal ar y trages. Ond dwyrnod bach iawn wneuthom er dou. Y mae yr haûl yn boeth iawn. Ond fe fydd yn boethach o lawer iawn etto fel y closiwn at y line. Y mae nhw wrthi yn glanhau bob twll sydd yn y llong yn barod i ffeintio hi i fund i loigar.  [Dyma'r drefn arferol, acyr oedd capteniaid yn gwybod y disgwylid i'r llong edrych mewn cyflwr da ar 61 cael ei thrin ar y fordaith adref a chyrraedd ei phorthladd terfynol gyda`r sglein oedd yn arwydd o long dda (AE)] Ni fym i ddim yn fy ngwelu yn cysgu ers agoes i wythnos bellach, Ond cysgu ar y soffa. y mae yn brafiach o lawer y towydd poeth yma. yr hyn euthom er dou 60. 

Dydd Iau 13 April 1882. Y mae genym wynt braf heddiw. Yr ydym yn disgwyl y carith y trage yma ni dros y line. Y mae yr haul yn mund yn boethach bob dydd. Yr wyf wedi cael fy iechid yn dda hyd yn hyn, trwyu drigaredd fawr. fe ddylwn fod yn ddiolchgar iawn am hynu. Ond fe fydd y towydd poeth yn dal tipin arnaf. 

Yr hyn euthom er dou ydi 125 Milltir. 

Gai fawr iawn gofio attat ti a Nhad, dy chwaer Ellen Owen 

Dydd Gwenar. 14 April 1882. Y mae genym wynt teg braf heddiw etto. mae yr rhagliniaeth yn dda iawn wrthym Yr mor anheilwng ydym. Mi fyddaf yn brwyddido llawer iawn efo y chdi a Nhad ag yn Tyddun Mawr, mi fydd arnaf lawer iawn o ofn bydd rhiw beth arnoch chwi. Ond gobeithio Yr Brenhin Mawr nad oes dim angyhaffyrddys yn aich plith beth bynnag. ni fydd fawr noson yn passio na fyddaf yna yn fy mreuddwd. Y mae yn debig na rown ni mor gora ir mor os na chawn ni Cors Iago. Yr hyn euthom er dou 150. 

Dydd Sadwrn. 15 April 1882. Gwynt teg braf sydd genym heddiw. Y mae yn ddeng wyth-nos i heddiw ers pan ydym wedi hwilio. Yr ydym yn dyfod yn brysur tia gadra. guda rhwuteb ni fyddwn ddim yn hir lawn etto cin cyrheuddyd Lloigr. Y mae y dyn sal wedi mindio yn iawn. Y mae yn gweithio bob dydd. chydig ydwyf yn ai hitio am y towydd poeth yma. Yr ydwyf yn chwsu cymaint. Y mae yn debig y synwch fy ngweled i mor hagar pan y gwelwch fi gyda rhwyteb i mi ddyfod adref. Ond ni fyddaf yn cynig mund allan yn y dydd y towydd poeth yma. yr hyn euthom er dou 140. 

Dydd Sul. 16 April 1882. Go chydig euthom yn ain bleuna er dou. Ond nid oes genym ddim lle i gwyno dim. Y mae y towydd yn byr glos. Yr ydym wedi bod wrthi yn darllan y bora ag fe welson long hefud y bora yma. Yr oedd yn rhu bell i ni gad siarad efo hi.*Yr wyf wedi bod yn meddwl wrthaf fy hyn heddiw mor braf ydi arnoch chwi gael mund ir capal, peth mawr iawn ydi hynu. Yr ydwyf i mor happus ag y mae moedd yn y mor i mi fod ag yr wyf yn falch iawn fy mod wedi cael y fraint o fund i weled tipin ar y byd. Ond dydd Sul y byddaf yn ai gweled yn fwua anifir. yr hyn eut[hom] 70. 

Dydd Llun. 17 April 1882. chydig iawn ydym yn ai fynd yn ain bleuna heddiw etto. Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golchi trwyu yr bora ag mi fyddaf yn teimlo fy hyn yn well o lawer ar ol bod wrthi. Y mae yn byr glos heddiw. Y mae nhw wrthi yn peintio y Cabban ar rwms i gid. y mae yr ieir yn dwdwu yn dda iawn. Ond mi ellan wneud. y mae nhw yn cael hynu lician nhw o wenith. 7 ar ceiling sydd genym, yr ydym am ai lladd cin myned i Loigr. y mae yr Afr yn dew fel afal. Y may hi yn llai yn ai llaeth. y mae hi wedi dyfod ai rhai bach ers talwm. y mae hi fod yn llai. Yr hyn euthom er dou 60 Millter. 

Dydd Mowrth, 18 April 1882. towydd lled aniban sydd enym [sic] ers tri dwyrnod neu bedwar. Y mae yn glos iawn trwyu fod mor chydig o wynt. Y may nhw wrthi yn brysur yn peintio. Y mae yr oraings yn dda iawn y towydd poeth yma. Yr wyf yn teimlo fy hyn yn byr flin wrth gysgu ar y soffa ag y mae yn byr glos yn y bedroom ar gwelu plu yn boeth iawn. Ond mi fydda yn dda Gin pe baeu yn oiri tipin. gael i mi gael mynd ir hen welu plu i ddiflino tipin, Ond nid oes dim i ddisgwyl am tia 3 wythnos etto, guda rhwyteb. y mae fy ochra yn brifo wrth gysgu ar y soffa. a Tom yr un fath. Wel y mae yn dda gin i ddweud fy mod yn rit inch trwyu drigaredd fawr. yr hyn euthom er dou 70. 

Dydd Merchar 19 April 1882• towydd slof ydi heddiw etto. Ond nid oes genym le i gwyno• mae y Brenhin Mawr yn dda iawn wrthym yn ai rhagliniaeth, diolch iddo am hynu. Mi fydda yn dda genyf pe bawn yn medru buw i rhyngu ai foedd ar ai pwys. Yr ydwyf yn brwddaido efo chwi bob nos am a wn i nas gallaf ddweud. mi fydd arnaf ofn garw y bydd rhiwbeth yn mattar arnoch chwi. gobeithio Y Brenhin Mawr nad oes dim. Y mae nhw wrthi yn peinto heddiw etto. y mae yn rhowyrgin i iddynt ddarfod. Y mae yr ogla paunt yma yn beth afiach iawn, yn enwedig yn y towydd poeth. yr hyn euthom er dou 60 Millter. 

Dydd Merchar 19 April 1882• towydd slof ydi heddiw etto. Ond nid oes genym le i gwyno• mae y Brenhin Mawr yn dda iawn wrthym yn ai rhagliniaeth, diolch iddo am hynu. Mi fydda yn dda genyf pe bawn yn medru buw i rhyngu ai foedd ar ai pwys. Yr ydwyf yn brwddaido efo chwi bob nos am a wn i nas gallaf ddweud. mi fydd arnaf ofn garw y bydd rhiwbeth yn mattar arnoch chwi. gobeithio Y Brenhin Mawr nad oes dim. Y mae nhw wrthi yn peinto heddiw etto. y mae yn rhowyrgin i iddynt ddarfod. Y mae yr ogla paunt yma yn beth afiach iawn, yn enwedig yn y towydd poeth. yr hyn euthom er dou 60 Millter. 

Dydd Iau. 20 April 1882. Anwyl Chwaer 

Yr wyf yn cymerud y cyfleustr presenol hwn i esgfenu etto heddiw gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. nid oes genyf ddim neilltuol iw esgfenu heddiw. Ond fy mod yn ofni mae col[l]i yr amser oeddan ni wedi ai enill ar y tro or blaen wnawn ni etto. Yr ydym wedi cael cam [calm] ers 5 dwyrnod, a cam ydi heddiw etto, pe buasan heb gael y cam yma ag ni ddyfod adref o fan yma mewn yr un amser ag y douthon nhw yr tro or blaen, mi allason ni ddyfod adref ynghynt nar tro or blaen o bethefnos. Wel nid oes Genym le i gwyno dim. yr hyn euthom er dou 48 Minter. 

Dydd Iau. 20 April 1882. Anwyl Chwaer 

Yr wyf yn cymerud y cyfleustr presenol hwn i esgfenu etto heddiw gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. nid oes genyf ddim neilltuol iw esgfenu heddiw. Ond fy mod yn ofni mae col[l]i yr amser oeddan ni wedi ai enill ar y tro or blaen wnawn ni etto. Yr ydym wedi cael cam [calm] ers 5 dwyrnod, a cam ydi heddiw etto, pe buasan heb gael y cam yma ag ni ddyfod adref o fan yma mewn yr un amser ag y douthon nhw yr tro or blaen, mi allason ni ddyfod adref ynghynt nar tro or blaen o bethefnos. Wel nid oes Genym le i gwyno dim. yr hyn euthom er dou 48 Minter. 

Dydd Gwenar. 21 April 1882. Dyma fi yn cymerud y cyfleustra bresenol i esgfenu ychydig heddiw etto gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. Y mae wedi bod yn dowydd aniban iawn ers agos i wythnos rwan. Y mae arnaf ofn mae colli yr amser y ddarfym a'i enill ar y tro or blaen y wnawn ni etto, ag wyrach fwyu. fe fuom 12 dwyrnod yn mlaen ar y tro or blaen, Ond erbyn hyn nid ydym ddim Ond 9 o flaen y tro dweutha ag fe ddoethon nhw. yn fuan iawn or lle yr ydym ni rwan adref, mi fydd yn biti gin i golli yr tir yr oeddan ni wedi ai enill. Ond fel yna y mae yn y mor, yn enwedig efo llonga hwilia, cam yn spollio y passage all togathir. Y mae mwyu o frisin heddiw. yr hyn euthom er dou 75 Millter. 

Dydd Gwenar. 21 April 1882. Dyma fi yn cymerud y cyfleustra bresenol i esgfenu ychydig heddiw etto gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. Y mae wedi bod yn dowydd aniban iawn ers agos i wythnos rwan. Y mae arnaf ofn mae colli yr amser y ddarfym a'i enill ar y tro or blaen y wnawn ni etto, ag wyrach fwyu. fe fuom 12 dwyrnod yn mlaen ar y tro or blaen, Ond erbyn hyn nid ydym ddim Ond 9 o flaen y tro dweutha ag fe ddoethon nhw. yn fuan iawn or lle yr ydym ni rwan adref, mi fydd yn biti gin i golli yr tir yr oeddan ni wedi ai enill. Ond fel yna y mae yn y mor, yn enwedig efo llonga hwilia, cam yn spollio y passage all togathir. Y mae mwyu o frisin heddiw. yr hyn euthom er dou 75 Millter. 

Dydd Gwenar. 21 April 1882. Dyma fi yn cymerud y cyfleustra bresenol i esgfenu ychydig heddiw etto gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. Y mae wedi bod yn dowydd aniban iawn ers agos i wythnos rwan. Y mae arnaf ofn mae colli yr amser y ddarfym a'i enill ar y tro or blaen y wnawn ni etto, ag wyrach fwyu. fe fuom 12 dwyrnod yn mlaen ar y tro or blaen, Ond erbyn hyn nid ydym ddim Ond 9 o flaen y tro dweutha ag fe ddoethon nhw. yn fuan iawn or lle yr ydym ni rwan adref, mi fydd yn biti gin i golli yr tir yr oeddan ni wedi ai enill. Ond fel yna y mae yn y mor, yn enwedig efo llonga hwilia, cam yn spollio y passage all togathir. Y mae mwyu o frisin heddiw. yr hyn euthom er dou 75 Millter. 

Dydd Gwenar. 21 April 1882. Dyma fi yn cymerud y cyfleustra bresenol i esgfenu ychydig heddiw etto gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. Y mae wedi bod yn dowydd aniban iawn ers agos i wythnos rwan. Y mae arnaf ofn mae colli yr amser y ddarfym a'i enill ar y tro or blaen y wnawn ni etto, ag wyrach fwyu. fe fuom 12 dwyrnod yn mlaen ar y tro or blaen, Ond erbyn hyn nid ydym ddim Ond 9 o flaen y tro dweutha ag fe ddoethon nhw. yn fuan iawn or lie yr ydym ni rwan adref, mi f9cid yn biti gin i golli yr tir yr oeddan ni wedi ai enill. Ond fel yna y may yn y mor, yn enwedig efo llonga hwilia, cam yn spollio y passage all togathir. Y mae mwyu frisin heddiw. yr hyn euthom er dou 75 Millter. 

Dydd Sadwrn. 22 April 1882. fe gowsom dipin bach mwyu o frisin er dou. Ond ysgafn iawn ydio etto. mae Yn un wythnos ar ddeg i heddiw ers pan ydym wedi hwilio. Yr wyf yn gweled yr amser yn passio yn fuan lawn or naill wythnos ir llall.  Dydd Sul y byddaf yn a’i gweled yn fwuaf anifir. Y mae yn hynod o boeth heddiw. fe fuo geled or naill wythnos it dydd Sul y byddaf yn a'iw gweled yn fwy anifyr. Y mae yn hynod o boeth heddiw. Fe fuom wrthi yn golchi dydd Llun ag fe fuom wrthi heddiw wedin. yr ydym yn ewid am dillad mor amal yn y towydd poeth yma, yn chwysu cymaint. mi fyddwn fel be baen yn yr afon agos iawn. y nos a ninau yn cysgu heb un dim arnom mi fyddaf yn disgwyl y gwneith y chwysu yma lesi i mi chwysu yr afiechid allan. yr hyn euthom er dou 97 Millter. 

Dydd Sul. 23 April 1882. Dyma Sabath newydd etto. Dolch i Dduw am dano er nad ydym yn cael myned ir pCapal fel y chwi. Y mae hynu yn werthfawr iawn. Yr ydym wedi bod wrthi yn darllan bob nail wers, Tom a fina. mi fyddaf yn darllan llawer. Nid oes gin i ddim i wneud agos Ond golchi a trwsio tipin. Ond yr ydwyf wedi gwnio llawer iawn ers pan ydwyf yn y mor, ag wedi gweu llawer iawn hefud. mae genym dipin gwell brisin heddiw. yr ydym yn closio yn arw at y line rwan. fe fyddwn yn croisi yr wythnos gan lynol guda rhwyteb. Yr ydym yn disgwyl na fyddwn ddim yn hir iawn etto cin cyrheuddyd lloigr tua 5 wythnos gud a rhwyteb. yr hyn euthom er dou 125 Millter 

Dydd Llun. 24 April 1882. Y mae yn dda genyf feddwl ain bod yn myned yn ain bleuna yn dda he:ddiw. Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golchi tipin heddiw ag yn rhoi dillad glan ar y gwelu. cyfan glan am y gwelu plu a ffob path, er nad ydym ddim am fund iddo am spell nes yr oirith y towydd dipin. ond ni chawn i dowydd our nid oes dim i ddisgwyl. Ond fe awn ym mhellach oddi wrth yr haul nag ydym rwan. y mae yr haul wrth ain pena ni. ag y mae yn byr boeth. Ond hyd yn hyn yr ydwyf yn ateb yn well yn y trage yma nag y darfym yn tôl. may y tro yma yn 4 gwaith i mi groisi y line. yr ydwyf wedi bod rownd y byd. yr hyn euthom er dau 130 Millter. 

Dydd Mawrth 25 April 1882 mae genym frisin rhiwbeth yn debig heddiw ag oedd genym ddou ond ydi y trages yr ochor yma yr line ddim gin gryfad. Yr ydym yn disgwyl ar ôl i ni groisi y line y cawn ni y North Este trages yn gryfach. os y byddwn ni byw ag iach fe illwn groisi y line foru neu drenydd. Y mae yn hynod o boeth heddiw ag fel hyn y bydd hi am bethefnos etto. ag fe fydd yn ddigon poeth a rhan hynu adref. Ond ni ydi ddim i gydmaru o boeth yn Lloigar yn yr hâ i fel ag y mae hi yn y fan yma pan ag y mae yr haul yn right wrth ain penau. Ond yr wyf yn atteb yn rhyfaed a chysidro ond mi fydd yn dda gin i gael mund i dowydd tipin ourach. Yr hyn euthom er dou 148 Millter. 

Dydd Merchar. 26 April 1882. Yr ydym wedi dyfod yn ain bleuna yn dda iawn er dou. Y mae y Brenhin Mawr yn dda iawn wrthym. fe fyddwn yn croisi y line yn lled fora foru guda. rhwuteb. yr ydym yn mlaen ar y tro dweutha 9 dwyrnod etto. mi fydda yn dda genyf pe bawn yn medru peidio a colli yr heina oddi yma adref. mi fuasa yn dda gin i pe baen adref ddiwyrnod neu ddau o flaen y tro or blaen. Ond ni fydd dim i wneud, mi ddown adref gynta byth ag y medrwn ni beth bynnag guda rhwyteb. yr hyn euthom er dou 170 Millter. 

Dydd Iau. 27 April 1882. Yr ydym erbyn heddiw wedi croisi y line. Y mae yn byr boeth. as y cawn frisin go lew mi ellwn fad adref yn mhen tia o 30 i 35 days. fe ddaethon nhw y tro dweutha mewn 30 days. Ond y mau hyny yn byr anamal Yn cael a'i wneud. mae yn rhaid i rhiwin gael brisin cru o hyd adref i wneud ddwad mewn hynu. i Queenstown yr ydym am fund am ain hordors os y bydd y gwynt yn deg i ni fund yno. y mae gin i 30 fatta clyfar iawn wedi y Ilongwrs ai gwneud i mi a llawer iawn a betha heb lawn hynu. yr hyn euthom er dou 152 Millter. 

Dydd Gwenar 28 April 1882. Y mae yn cawodydd o wlaw trwm heddiw fel ag y bydd hi bob amser agos yn y fan yma. Yr ydym heb gael gafal ar y trages etto yn iawn. Y mae llong wrth ain hochr ni heddiw ag yr ydym wedi bod yn siarad efo o hi ar fflagia. ag yr ydym wedi a'i churo hi bassage hyd yma. o 4 dwyrnod. Yr wyf yn disgwyl yn arw y cawn slant [sic] go dda etto oddi yma adref guda rhwyteb: Y mae y Mate y llong arall [sic] wedi dyfod yma efo a'i cwch i chwilio am betha y mae nhw yn siort honynt ag yr ydym wedi ai rhoi iddyn. Yr hyn euthom er dou 100. 

Dydd Sadwrn. 29 April 1882. Y mae yn ddeuddag wythnos i heddiw ers pan ydym wedi hwilio. Yr ydym wedi dyfod yn dda iawn hyd yma, diolch i Dduw am hynu. Y mae wedi bod yn Dduw trigarog iawn wrthym yn ain cadw yn fuw ag yn iach Yn wyneb cymaint o beryglon. Y mae y llong oedd yn cyd ddyfod efo ni ddoeu. efo ni heddiw etto. y mae y wraig i fewn ynddi hitha i Oueeunstown. [Yr oedd gweld gwraig arall bob amser yn achos i'w nodi gyda diddordeb a llawenydd ac y mae'r nodyn yna, ar ôl yr holl oerni a'r gwres tanbaid, yn nodweddiadol o fywyd merched y môr — yr unigrwydd 1lethol, misoedd ar fisoedd, a dim ond mor a'r caban cyfyngedig, er mor fawr yr oedd yn ymddangos ar yr olwg gyntaf mewn porthladd (troednodyn AE)] y mae nhwtha yn meddwl myned am a'i hordors os y bydd y gwynt yn ffafriol iddynt. Yr ydym yn y towydd y doldroms y mae nhw yn ai alw, cawodydd o wlaw mawr fel yn towallt o geysia ag yn dowydd glos. yr hyn euthom er dou 90 Millter. 

Dydd Sadwrn. 29 April 1882. Y mae yn ddeuddag wythnos i heddiw ers pan ydym wedi hwilio. Yr ydym wedi dyfod yn dda iawn hyd yma, diolch i Dduw am hynu. Y mae wedi bod yn Dduw trigarog iawn wrthym yn ain cadw yn fuw ag yn iach Yn wyneb cymaint o beryglon. Y mae y llong oedd yn cyd ddyfod efo ni ddoeu. efo ni heddiw etto. y mae y wraig i fewn ynddi hitha i Oueeunstown. [Yr oedd gweld gwraig arall bob amser yn achos i'w nodi gyda diddordeb a llawenydd ac y mae'r nodyn yna, ar ôl yr holl oerni a'r gwres tanbaid, yn nodweddiadol o fywyd merched y môr — yr unigrwydd 1lethol, misoedd ar fisoedd, a dim ond mor a'r caban cyfyngedig, er mor fawr yr oedd yn ymddangos ar yr olwg gyntaf mewn porthladd (troednodyn AE)] y mae nhwtha yn meddwl myned am a'i hordors os y bydd y gwynt yn ffafriol iddynt. Yr ydym yn y towydd y doldroms y mae nhw yn ai alw, cawodydd o wlaw mawr fel yn towallt o geysia ag yn dowydd glos. yr hyn euthom er dou 90 Millter. 

Dydd Sul. 30 April 1882. Dyma saboeth newydd etto. Y mai ain hamser yn dirwin o saboeth i saboeth fel hyn yn nes ir byd mawr tragwyddol. ir lle yr ydym i fynd i gid iddo yn no fuan. nid ydio Ond byr ir ous hwya. Mi fyddaf yn teimlo collad fawr am cael myned is [sic] capal ar y saboeth. Y mae wedi bwrw yn anarferol efo ni er dou, y cawodydd tryma welais yr ioud moi gyffelip yn Lloigar. Yr doldrms y mae nhw yn a'i alw ag y mae yn dowydd clos. chydig ydym wedi fund yn ain bleuna er dou. Yr ydym yn disgwyl cael gafal ar y North Est trages [sic].Yr hyn euthom er dou 60 Milltir.

Dydd Llun. 1 May 1882. Y mae yn dda genyf ain bod wedi cael gafal ar y trages ag yn myned yn ain bleuna yn nobl. Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golchi heddiw. Y mae Genym faint y fynom o ddwr glaw braf i oichi. mi fyddaf yn mund ir Bath dwuwaith yn y dydd amball i ddiwyrnod. mi fydd yn braf. mi fyddaf yn byrddwido llawer iawn efo chwi o hyd, am a wn i nad allaf ddweud bob nos. mi rhouddwn yn brwyddeido yn arw iawn efo Mary Tyddun Mawr [Chwaer Ellen Owen; Tyddyn Mawr oedd y fferm nesa at Gors Iago (AE)] neithiwr. Yr ydwyf yn disgwyl yn arw y medar William a hitha fedru cael Cors Iago i ni. mi fydda yn byr dda gen i. Yr hyn euthom er dou 180 milltir. 

Dydd Llun. 1 May 1882. Y mae yn dda genyf ain bod wedi cael gafal ar y trages ag yn myned yn ain bleuna yn nobl. Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golchi heddiw. Y mae Genym faint y fynom o ddwr glaw braf i oichi. mi fyddaf yn mund ir Bath dwuwaith yn y dydd amball i ddiwyrnod. mi fydd yn braf. mi fyddaf yn byrddwido llawer iawn efo chwi o hyd, am a wn i nad allaf ddweud bob nos. mi rhouddwn yn brwyddeido yn arw iawn efo Mary Tyddun Mawr [Chwaer Ellen Owen; Tyddyn Mawr oedd y fferm nesa at Gors Iago (AE)] neithiwr. Yr ydwyf yn disgwyl yn arw y medar William a hitha fedru cael Cors Iago i ni. mi fydda yn byr dda gen i. Yr hyn euthom er dou 180 milltir. 

Dydd Mowrth. 2 May 1882. Yr ydym yn myned yn ain bleuna yn nobl heddiw etto, diolch ir Brenhin Mawr am hynu. Y mae nhw wedi gorffan peinto y Cabban. fe welson long heddiw, ag fe fuon yn siared efo hi efo yr fflagia, ar ai ffasege allan yr oedd hi o Swansea. Yr ydym ni 10 dywrnod etto o flaen yr tro or blaen. gobeithio na chawn ni ddim cam ne mi wneith spoilith ain passage etto, a nine wedi dyfod hyd yn hyn yn byr dda. Yr wyf yn meddwl nad ydi hi ddim llawn mor glos ag yr oedd hi. y mae ain menun fel oul o dena. yr hyn euthom er dou 190 Milltir.

Dydd Merchar. 3 May 1882. Y mae Genym frisin campys heddiw. Y mae yn llawer iawn brafiach ag iachach. nag oedd hi. nid ydi hi ddim yn anddiofefol o boeth rwan. ni dda gin i yn tol y towydd poeth, Poeth yna. y mae y llong yn rowlio nes ydwyf yn methu yn Glir ag esgfenu. Yr wyf wrthi yn brysur heddiw yn cyfrio y soffa ar Locars. Yr hyn euthom er dou 202 Millter.

Dydd Iau. 4 May 1882. Y may genym frisin iawn heddiw etto. Yr ydym yn myned yn gyflym iawn tia gartra. Y mau rhiw lwc ar y passage yma hyd yn hyn. gobeithio y parheith i ni ddyfod adref. Y mae y llong Yn myned cymaint trwu y dwr ag yn rowlio ag yn nido nes ydwyf yn methu ag esgfenu. yr ydwyf wrthi yn byr brysur efo, gwneud y cyfars ar y Sofas. Y mae yn rhyfadd genyf feddwl fod blwyddun ers pan ydwyf wedi dyfod oddi cartra. Yr hyn euthom er dou ydi 216 Millter. 

Dydd Gwenar. 5 May 1882. towydd rhiwbeth yn debig sydd genym heddiw etto. Y mae nhw yn brysur iawn wrthi yn pinto ag yn glanhau y llong yn mhob man. Yr ydwyf wedi gorffan cyfrio y Sofas ag y mau nhw yn edrych yn byr dda. mi fuasa yn dda iawn gin i pe buasa foedd ti gael gweled y llong un waith, pe buasan yn dyfod i Liverpool i ddadlwytho ni fuasat ddim yn hir yn dyfod mi allasat fund yn dy ol [Tudweiliog >< Lerpwl] mewn dau ddiwyrnod. Yr wyf yn disgwyl bod tia Queeunstown [sic] yn mhen tia tair wythnos etto, yr hyn euthom er dou ydi 226 Millter. 

Dydd Sadwrn. 6 May 1882. Yr un towydd ydi heddiw etto. Y mae yn 13 wythnos i heddiw ers pan ydyan wedi hwilio, ag yr ydym wedi dyfod yn dda iawn hyd yma gobeithio y gwel y Brenhin Mawr yn dda i ni gael gweddill ain passage yr un moedd. Yr oeddwn yn brwyddido yn arw iawn efo chdi neithiwr. Y mae arnaf eisiau dy weled garw, Y Nhad hefud a teulu Tyddun Mawr. Yr ydym wedi myned i gysgu ir gwelu plu, ers dwu noson rwan. yr ydym yn a'i deimlo yn braf ar ôl bod yn hir ar y Sofas Yr hyn euthom er dou ydi 221 Millter. 

Dydd Sul. 7 May 1882. Y mae Genym dreges cryf iawn heddiw etto. Yr ydym yn disgwyl al golli bellach. Mi fyddaf yn a'i theimlo yn lled anifir ar y sul fel hyn heb gael myned ir Capal. mi fyddaf yn ai Gweled yn chwithig iawn. fe fuon yn darllan bob nail wers y bora, Tom a fina. mi fyddaf yn meddwl mor braf. fydd arnoch chwi yn cael myned ir Capal bob Sul guda rhwyteb i chwi. mi fyddaf yn ai gweled yn rit ddifir bob dydd arall. Yr amser yn passio yn yn ddifir iawn. yr hyn euthom er dou 205 millter.

Dydd Llun. 8 May 1882. Dyma ni yn fuw ag yn iach heddiw etto, diolch i Dduw am hynu. y mae yn fraint fawr iawn cael yr iechid. nid oes dim debig ir iechid ar y ddeuar yma. Yr wyf wedi bod wrthi yn golchi trwyu y bora. Yr ydym yn disgwyl yn arw y byddwn yn cael Cors Iago [fferm nesaf at Tyddyn Mawr] trwyu ain bad wedi prynii Yr Ddodrefn yma a ffob peth, ag y mae yn debig mae ir mor y byddwn yn myned etto as na chawn ni o. fe fydd yn ddryswch mawr i ni as na chawn ni o. yr wyf yn disgwyl na fyddwn ddim yn hir iawn etto cin cael gwybod pa run. yr hyn euthom er dou 160. 

Dydd Mawrth. 9 May 1882. Yr ydym yn iach heddiw a chyffyrddys, a brisin braf. Yr ydym yn dyfod yn gyflym tia gadra. Yr ydwyf yn disgwyl y byddwn adref yn gynt nar tro or blaen o ddyddiau lawer as na chawn ni lawer o cam [calm] etto. yr ydym 12 dwyrnod o flaen yr tro dweutha hyd yn hyn, fe ellwn fad adref yn mhen y bethefnos etto guda rhwyteb. Yr wyf yn brwyddido yn arw iawn efo chdi a Nhad. Mi fydd arnaf ofn garw iawn bydd rhiw beth yn ymatar arnoch chwi wrth fy mod yn brwyddido cymaint efo chwi. Yr wyf yn meddwl mwyu am danoch rwan nag y bym yn tol ers pan ydwyf wedi myned oddicartraf. Yr hyn euthom er dou 130 Millter. 

Dydd Merchar. 10 May 1882. Go chydig ydym wedi a'i fyned yn ain bleuna er dou. Y mae yn câm. y mae arnaf ofn y cawn ain dal yn hir ynddo ond gobeithio na chawn ni ddim beth bynag a ninau wedi dyfod hyd yn hyn mor dda. fe ellwn fod adref yn fuan iawn guda rhwyteb. Yr wyf wedi esgfenu bob dydd ers pan yr ydym wedi hwilio o Frisgo. os y byddaf yn myned er mor y tro nesaf etto mi dreiaf esgfenu un gwell i ti. Ond nid ydi ddim yn hawdd iawn ar lawer adeg. yr hyn euthom er dou ydi 190 Milltir. 

Dydd Iau. 11 May 1882. • Yn y cam [calm]yr ydym heddiw. Y mae arnaf ofn y cawn ain dal yn hir ynddo. Ond nid oes dim iw wneud os y fyllu y cawn, ond bodloni i'r drefn. Y mae yr Afr bach wedi dal yn ai llaeth o hyd yn mhob towydd. Ond. fe fydda yn llai mewn towydd mawr. hefud r ydym yn lladd yr ieir un at bob Sûl ers siliau 'rwan. y mae Genym dair etto ar ceiliog. Yr ydym wedi bod yn lwcus iawn cael yr gath. Ni welais i yr un yr ioud gystal a hi. Yr oedd y llygoud yn ddof fel cathod yma cin ir gath ddwad yma. Yr hyn euthom er dou. 29 Milltir. 

Dydd Gwenar. 12 May 1882. y mau golwg am dipin bach mwyu o frisin heddiw. Ond chydig iawn ydym wedi ei fyned yn ain bleuna er dou. Y mae y llong yn edrych yn od o dda wedi ai ffintio drosti i gid Ond ai gwyulod. Y mae fy nillad i gid yn lan a rhai Tom hefud, ag wedi ai trwsio mi fyddaf yn golchi yn byr amal, Yn amlach lawer na bob wythnos. Mi fydd yn braf iawn na fydd genyf ddim llawer o waith golchi pan y dof adref. ni ddarfym ni dalu ddim gwerth am olchi ers pan euson i ffordd Ond amball i grus gwyn i Tom. Ond yr wyf wedi bod yn starchio tipin hefud. Yr hyn euthom er dou 60. 

Dydd Sadwrn 13 May 1882 chydig ydym yn ai fyned yn ain bleuna heddiw etto. Yr wyf yn ofni mau colli yr hyn a ddarfym a'i enill ar y tro or blaen a wnawn etto. Yr ydym yn dyfod adref amser drwg ar y flwyddun am cam. Ond ni fydda yn rhaid i ni Gwyno pe baem yn dyfod yr un fath ar tro dweutha. Yr oedd yn bassege pyr dda. yr ydym wedi hwilio ers 14 wythnos ar ddeg i heddiw. fe ellwn fod yn QueenStown ym mhen y bethefnos Buda rhwyteb as y cawn frisin [breeze] go dda. y mae arnaf ofn na fyddwch ddim wedi esgfenu yn ddigon buan, Ond arnaf fi y mae y bai. yr hyn euthom er dou 110 Milltir.

Dydd Sul. 14 May 1882. Dyma Sabboth newydd etto. Y mae ain hamser yn dirwin fel hyn o Sabboeth i Sabboeth. Yr wyf yn ddwu ar bymthag ar higain and i fora. Yr wyf wedi mynd ynanol oûd i fy nghyfri. nid ydi y gwynt ddim yn deg i ni heddiw ag y mae yn ddwyrnod gwlawog. Yr wyf yn disgwyl y byddwn gyd a rhwyteb bethefnos i heddiw yn lied agos i Queenstown. Y mae yn rhowyr gin i gael llythur oddi wrthych i wybod pa syd yr ydych erbyn hyn. chydig yr ydym wedi ei fund er dou yn ai bleuna, ddim Ond 58 Milltir

Dydd Llun. 15 May 1882. Gwynt crous sydd genym heddiw etto. Y mae arnaf ofn y cawn ain dal yn hir efo hwn. Ond ddylen ni ddim cwyno y mae y Brenhin Mawr wedi bad yn dirion iawn wrthym, a ninau mor anheilwng a'i drigaredd. Y mae yn rhowyr genyf rhiwfodd. gyrheyddyd Queenstown i gael Ilythur. mi fyddaf yn treio Gweddio. am beidio cael profedigaeth. beth bynag. mi fyddaf yn brwyddeido llawer iawn efo chwi bob nos am a wn ni. nad allaf ddweud Ond y mae yn debig mae meddwl am danoch sydd yn gwneud i mi wneud. Yr hyn euthom er dou ydi 60 Milltir.

Dydd Llun. 15 May 1882. Gwynt crous sydd genym heddiw etto. Y mae arnaf ofn y cawn ain dal yn hir efo hwn. Ond ddylen ni ddim cwyno y mae y Brenhin Mawr wedi bad yn dirion iawn wrthym, a ninau mor anheilwng a'i drigaredd. Y mae yn rhowyr genyf rhiwfodd. gyrheyddyd Queenstown i gael Ilythur. mi fyddaf yn treio Gweddio. am beidio cael profedigaeth. beth bynag. mi fyddaf yn brwyddeido llawer iawn efo chwi bob nos am a wn ni. nad allaf ddweud Ond y mae yn debig mae meddwl am danoch sydd yn gwneud i mi wneud. Yr hyn euthom er dou ydi 60 Milltir.

Dydd Mawrth 16 May 1882. Y mae yr hyn sydd Genym o wynt yn grous. nid ydym yn mynd. yn nesa peth ddim yn ain bleuna. mi gollwn yr hyn oeddan wedi ai enill ar y tro or blaen i gid etto, ag wyrach fwyu, or rhan hynu. mae yr hen cam yma, yn anifir. Yr hyn ydym yn ai fyned yn ain bleuna yr ydym yn myned mhellach oddi wrth y cartra yn lle yn nes. Yr ydym wedi gwneud 3 dwyrnod sal iawn yr rhei dweutha yma. Yr ydym yn dyfod adref amser drwg ar y flwyddun am cam. Ond nid oes dim i wneud. yr hyn euthom er dou ydi 105, ar heini yn hollol grous it ffor adref. 

Dydd Merchar 17 May 1882 Y may genym wynt crous heddiw etto. nid oes dim diwedd byth agos iawn ar Gwynt y Dwyran yn fan yma. Y mae yn beth cas, a ninau fe allwn pe cawn wynt teg fod adref yn mhen tia 12 dwyrnod, a Ilai or rhan hynu. fe allan fod mewn 9 i 10 dwyrnod. ni cheuson ni ddim gwerth o wynt crous y passage yma or blaen, Ond fe geuson ddigon o dowydd Mawr. fe ddylawn fod yn llongwr go dda. bellach ar ol bod rhownd y byd. Y mae y llong wedi a'i gwneud yn drefnys iawn yn barod i fyned i loigr guda rhwyteb iddi hi a ninau. gobeithio y gwel y Brenhin Mawr yn dda i hynu. Yr hyn euthom er dou Ydi 107 Milltir. 

Dydd Iau. 18 May 1882. Gwynt crous heddiw etto. Y mae, yn byr anifir fel hyn, yn myned y nesa peth i ddirn yn ain bleuna tia gartref ag yn myned o’i ffordd yn lle dyfod adref, gweutha yr drefn. Nid oes dim diwedd ar y gwynt y Dwuran [Dwyrain] yma. Yr ydym wedi diflasu arno. Y mae yn dda genef aich hysbysu fy mod yn cael fy iechid yn byr dda trwyu drigaredd fawr A Tom hefud. Yr ydwyf yn llawn iachach nac y bym ers pan yr eis oddi cartref. peth Mawr iawn ydi yr iechid. 

Yr ydwyf yn disgwyl yn arw y byddwch wedi esgfenu in cyfarfod. i Queenstown. Yr hyn euthom er dou 90 Milltir

Dydd Gwenar. 19 May 1882. Y Mae y gwynt yn dipin bach tecach heddiw trwyu drigaredd fawr, diolch it Brenhin Mawr am hynu nid oes Genyf ddim neillduol iw esgfenu heddiw Ond ain bod i gid yn iach ag yn disgwyl na fyddwn ddim yn hir iawn cin cael aich gweled guda rhwyteb. Yr wyf wedi bod wrthi yn Starchio ag yn smwyddio. trwyu y bora. ag yr oedd yn byr anoedd gwneud trwy fod y llong yn rowlio. yr hyn euthom er dou 110 Mffitir.

Dydd Sadwrn. 20 May 1882. Y mae y gwynt yn deg i ni heddiw, ag am dda o hono. Yr ydym yn anoedd iawn ain plesio yn y byd yrna. y mae yr hen long yn rowlio yn arw ag yn nidio. Y mae y mor yn uchel iawn. Yr ydwyf yn disgwyl guda rhwyteb na fyddwn ddim ymhell iawn o ddiwrth Queen Stown yn mhen yr wythnos etto. gobeithio yn fawr y byddi wedi esgfennu in cyfarfod ddigon. buan. yr ydwyf yn methu ag esgfenu. Y mae yn anoedd iawn dal a’i hyn yn sad Yr hyn euthom er dou 150 Milltir. 

Dydd Sul. 21 May 1882• Dwyrnod lled anifir ydi i ni heddiw. Y mae yn chwthu yn galad ar bora ddou [sic]. Y mae y Mor yn uchal a llong yn rowlio ag yn nidio. Yr ydym yn closio at Ynus, at Ynysoedd y dylswn ddweud[1] a towydd mawr fydd oi cwmpas nhw bob amser. agos yr wyf yn methu yn lan ag esgfenu. yr ydym yn cael llawn cymaint o dowydd yn y fan yma ag y geison ni o gwmpas Cape Horn a Cape of Good Hope. Y mae yn braf arnoch chwi, gobeithio, heddiw yn cael myned i'r capal. Wel gobeithio na fyddwn nina ddim yn hir heb gael yr un fraint os y gwel y Brenhin Mawr yn dda. yr hyn euthom er dou 190 Milltir

 [1]Ynysoedd yr Azores, neu'r 'Western Islands', enw'r hen forwyr amdanynt, tua naw can milltir i'r gorliewin Lisbon, 37°44' Gogledd 25°40' Gorllewin.]

Dydd Llun. 22 May 1882. Y mae yn chwythu yn fras heddiw. Ond y mae yn wynt teg i ni. Yr ydym yn dyfod yn ain bleuna yn nobl tia gartref, fe ddarfym bassio dwu Ynus heddiw. Ond yr oeddan tia igain milltir rhyngom a nhw. Y mae y mor yn uchal iawn heddiw ar llong yn rowlio ag yn nidio. Yr wyf yn disgwyl guda rhwyteb y byddwn yn Queen Stown neu Falmouth tia wythnos i heddiw, os deil y gwynt yma yn deg i ni. ag os y byddwn fyllu Mi fyddwn adref yn nghynt nar tro or blaen o dros wythnos. yr hyn euthom er dou 130 Milltir. 

Dydd Mowrth. 23 May 1882. Y mae yn dda genyf feddwl fod genym wynt teg cru iawn. Yr ydym wedi myned yn ain bleuna fel pe baem yn Steamar. Diolch ir Brenhin Mawr am drigaredd fawr, tia gattom. gobeithio y gwel yn dda i estyn i barhau i ni i fyned i ben ain Siwrna yn saff. 

Yr wyf heb olchi yr wythnos yma trwyu fod y llong yn rowlio ag yn nidio gormod i mi fedru gwneud chydig iawn sydd genyf o rhan hynu i wneud — yr wyf wedi gwneud yn y towydd braf. Yr hyn euthom er dou Ydi 220 Milltir. 

Dydd Merchar. 24 May 1882. Nid Ydym wedi myned cymaint yn ain bleuna er dou ag a euthom echdou. Ond ni rhâid i ni ddim cwyno dim trwyu drigaredd fawr iawn Y mae yn dda iawn arnom hyd yn hyn, diolch i Dduw am hynu. Nid wyf yn gwubod parun a fyddaf yn dyfod adref o Queen Stown neu Falmouth ai peidio. os ydi pawb yn iach nid oes arnaf ddim eusiau dyfod yn nghynt na Tom. ni lecith o yn tol i mi fynd o'i flaun o as na fydd eisiau i mi fynd or rhan Cors Iago. Yr hyn euthom er dou Ydi 130 Milltir.

Dydd Iau. 25 May 1882. Y mae yn dda genyf ain bod i gid yn iach a gwynt teg braf. Yr ydym yn closio yn arw bob dydd tia gartref. fe ellwn fod yn Queen Stown neu Falmouth yn mhen 4 i 6 dwyrnod. guda rhwyteb, neu gynt. fe allwn  fod tia dydd Sul or rhan hynu. tia 7 gant sydd Genym etto o ffordd. Yr ydym wedi dyfod yn byr dda hyd yn hyn. Nid ydym yn gwubod amcian i pa le y byddwn yn myned i ddadlwytho, hyd nes y cawn ain Hordors.49 Y mae y llong wedi ai llneu ai Gwneud yn byr drefnyus. Y mae yn edrych yn dda iawn. Yr hyn euthom er dou. 160 Milltir. 

49 Y drefn oedd i longau’n agoshau at ddiwedd eu taith alw yn Queenstown neu Falmouth am orchymyn neu ‘ordors’ ym mha borthladd ym Mhrydain neu Ewrob yr oeddynt i ddadlwytho eu cargo.AE

Dydd Gwenar. 26 May 1882. Y mae yn chwythu yn galad iawn heddiw. Ond y mae yn deg i ni trwyu drigaredd fawr. yr ydym yn myned yn ain bleuna yn arw iawn. Yr wyf yn methu yn glir ag esgfenu heddiw. Y mae yn rowlio ag yn nidio. Yr hyn euthom er dou Ydi 200 Milltir. 

Dydd Gwenar. 26 May 1882. Y mae yn chwythu yn galad iawn heddiw. Ond y mae yn deg i ni trwyu drigaredd fawr. yr ydym yn myned yn ain bleuna yn arw iawn. Yr wyf yn methu yn glir ag esgfenu heddiw. Y mae yn rowlio ag yn nidio. Yr hyn euthom er dou Ydi 200 Milltir. 

Dydd Sadwrn. 27 May 1882. Y mae y gwynt yn deg i ni heddiw etto. Yr ydym yn closio yn arw bob dydd at Queen Stown. chydig iawn yr ydwyf yr' ai gysgu ers nosweithia rwan [sic]. Y mae yr hen long yn rowlio ag yn nidio bob yn ail. ni fedraf ddim dal fy hyn yn llonydd i gysgu, fe ellwn fod yn Queen Stown rhiw dro yn y nos, nos y foru. i bora drenydd Guda rhwyteb. go chydig sydd yn gwneud y passage yna o Frisgo chydig dros 3 mis a hanar. mae yn debig na fyddwch ddim yn ein disgwyl ni rwan. fe fyddwn o 8 i 9 dwyrnod o flaen yr tro or blaen. Yr hyn euthom er dou 221 Milltir. 

Dydd Sul. 28 May 1882. Y mae yn ddwyrnod hynod o braf heddiw, diolch i Dduw am dano. ag yn glir. ni fedrwn cyrheddyd Queen Stown heno. y mae y gwynt yn sgafnach, Ond y mae yn dal yn deg i ni. y mae arnaf ofn na fyddwch ddim wedi esgfenu in cyfarfod. nid oeddwn i ddim yn disgwyl fy hyn. y buasan gin gyntad. nid wyf am esgfenu llythur yna, Ond anfon hwn. i ti. Yr wyf yn meddwl hynu rwan. Ond wyrach y gwnaf hefud rhiw air i Nhad. Y mae yr hen long yn rowlio tipin. heddiw etto. Y mae yn Llong iawn yn y mor gru. Yr hyn euthom er dau 148 Milltir. 

Dydd Llun. 29 May 1882. Y mae yn dda genyf aich hysbysu heddiw etto ain bod yn iach. Yr ydym yn agos iawn i Queen Stown. chydig iawn yr ydym yn ai fyned yn ain bleuna trwyu. nad oes ond y chydig iawn o wynt. Ond y mae yr hyn sydd o wynt yn deg i ni. Y Maeu y Pilot i fewn ers tia 7 or gloch yn y bora. Nid ydym yn myned ond tia 3 i 4 milltir yn yr awr. Yr ydym yn disgwyl y byddwn i fewn heno rhiw dro, fe allasan fod neithiwr oni baeu fod y gwynt wedi myned yn ysgafn iawn ar echnos. Yr ydym yn myned rwan guda tir y Werddon. y mae yn ddiwyrnod Od o braf. Yr hyn euthom er dou 80 Milltir. 

Dyddiadur Ellen Owen, Tudweiliog, o’r fordaith adref o San Francisco, rownd yr Horn, yn y Cambrian Monarch (Eames, Aled, 1984: Gwraig y Capten Gwasanaeth Archifau Gwynedd)

FERSIWN CYFLAWN
Dydd Merchar 22 Feb. 1882 Y mau genym frisin cryf iawn heddiw. yr ydym yn myned yn ain bleuna fel pa buasa ni yn Steamer y mau yma Oxiwn [Auction. Gwerthwyd dillad, baco, a nwyddau a brynwyd gan y capten ymlaen llaw cyn hwylio, oddi wrth y `siandlars'. Yng Nghaerdydd 'roedd Jones, Golden Goat yn adnabyddus iawn nid yn unig fel siop-siandlar ond hefyd fel man cyfarfod i'r capteniaid, ac yr oedd hyn yn debyg iawn i'r hyn a ddigwyddai mewn porthladdoedd trwy'r byd. Cynhaliwyd gwerthiant o ddillad ac eiddo morwr oedd wedi ei ladd neu'i foddi, ac am fod yr arian yn mynd i'w deulu 'roedd morwyr yn llawer mwy parod i dalu prisiau uchel, and pan oedd y gwerthiant i ddod ag elw i'r capten yn unig, fel ar yr achlysur yma, mae'n syndod bod prisiau mor uchel wedi'u talu am sanau Ellen Owen! {AE}] heddiw ar rhiw chydig oedd gennym yn Spâr or Slops. [Slops yw'r enw am ddillad a werthwyd ar longaur' llynges ac ar longau masnach. Y mae'n debyg bod y gair yn dod yn wreiddiol o `sloppe', hen air Saesneg am y llodrau, neu'r .clos a wisgwyd gan for-wyr yn y llynges, ac yr oedd yr enw'n cael ddefnyddio mor gynnar a'r ail-ganrif ar bymtheg. {AE}] y mau yn dechrau am hanar awr wedi 1 yn y prynhawn ar 61 i ni gael ein ceniaw. [170 m.]