Y Tywyddiadur

Dydd Mowrth, 18 April 1882. towydd lled aniban sydd enym [sic] ers tri dwyrnod neu bedwar. Y mae yn glos iawn trwyu fod mor chydig o wynt. Y may nhw wrthi yn brysur yn peintio. Y mae yr oraings yn dda iawn y towydd poeth yma. Yr wyf yn teimlo fy hyn yn byr flin wrth gysgu ar y soffa ag y mae yn byr glos yn y bedroom ar gwelu plu yn boeth iawn. Ond mi fydda yn dda Gin pe baeu yn oiri tipin. gael i mi gael mynd ir hen welu plu i ddiflino tipin, Ond nid oes dim i ddisgwyl am tia 3 wythnos etto, guda rhwyteb. y mae fy ochra yn brifo wrth gysgu ar y soffa. a Tom yr un fath. Wel y mae yn dda gin i ddweud fy mod yn rit inch trwyu drigaredd fawr. yr hyn euthom er dou 70. 

Dydd Merchar 19 April 1882• towydd slof ydi heddiw etto. Ond nid oes genym le i gwyno• mae y Brenhin Mawr yn dda iawn wrthym yn ai rhagliniaeth, diolch iddo am hynu. Mi fydda yn dda genyf pe bawn yn medru buw i rhyngu ai foedd ar ai pwys. Yr ydwyf yn brwddaido efo chwi bob nos am a wn i nas gallaf ddweud. mi fydd arnaf ofn garw y bydd rhiwbeth yn mattar arnoch chwi. gobeithio Y Brenhin Mawr nad oes dim. Y mae nhw wrthi yn peinto heddiw etto. y mae yn rhowyrgin i iddynt ddarfod. Y mae yr ogla paunt yma yn beth afiach iawn, yn enwedig yn y towydd poeth. yr hyn euthom er dou 60 Millter. 

Dydd Merchar 19 April 1882• towydd slof ydi heddiw etto. Ond nid oes genym le i gwyno• mae y Brenhin Mawr yn dda iawn wrthym yn ai rhagliniaeth, diolch iddo am hynu. Mi fydda yn dda genyf pe bawn yn medru buw i rhyngu ai foedd ar ai pwys. Yr ydwyf yn brwddaido efo chwi bob nos am a wn i nas gallaf ddweud. mi fydd arnaf ofn garw y bydd rhiwbeth yn mattar arnoch chwi. gobeithio Y Brenhin Mawr nad oes dim. Y mae nhw wrthi yn peinto heddiw etto. y mae yn rhowyrgin i iddynt ddarfod. Y mae yr ogla paunt yma yn beth afiach iawn, yn enwedig yn y towydd poeth. yr hyn euthom er dou 60 Millter. 

Dydd Iau. 20 April 1882. Anwyl Chwaer 

Yr wyf yn cymerud y cyfleustr presenol hwn i esgfenu etto heddiw gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. nid oes genyf ddim neilltuol iw esgfenu heddiw. Ond fy mod yn ofni mae col[l]i yr amser oeddan ni wedi ai enill ar y tro or blaen wnawn ni etto. Yr ydym wedi cael cam [calm] ers 5 dwyrnod, a cam ydi heddiw etto, pe buasan heb gael y cam yma ag ni ddyfod adref o fan yma mewn yr un amser ag y douthon nhw yr tro or blaen, mi allason ni ddyfod adref ynghynt nar tro or blaen o bethefnos. Wel nid oes Genym le i gwyno dim. yr hyn euthom er dou 48 Minter. 

Dydd Iau. 20 April 1882. Anwyl Chwaer 

Yr wyf yn cymerud y cyfleustr presenol hwn i esgfenu etto heddiw gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. nid oes genyf ddim neilltuol iw esgfenu heddiw. Ond fy mod yn ofni mae col[l]i yr amser oeddan ni wedi ai enill ar y tro or blaen wnawn ni etto. Yr ydym wedi cael cam [calm] ers 5 dwyrnod, a cam ydi heddiw etto, pe buasan heb gael y cam yma ag ni ddyfod adref o fan yma mewn yr un amser ag y douthon nhw yr tro or blaen, mi allason ni ddyfod adref ynghynt nar tro or blaen o bethefnos. Wel nid oes Genym le i gwyno dim. yr hyn euthom er dou 48 Minter. 

Dydd Gwenar. 21 April 1882. Dyma fi yn cymerud y cyfleustra bresenol i esgfenu ychydig heddiw etto gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. Y mae wedi bod yn dowydd aniban iawn ers agos i wythnos rwan. Y mae arnaf ofn mae colli yr amser y ddarfym a'i enill ar y tro or blaen y wnawn ni etto, ag wyrach fwyu. fe fuom 12 dwyrnod yn mlaen ar y tro or blaen, Ond erbyn hyn nid ydym ddim Ond 9 o flaen y tro dweutha ag fe ddoethon nhw. yn fuan iawn or lle yr ydym ni rwan adref, mi fydd yn biti gin i golli yr tir yr oeddan ni wedi ai enill. Ond fel yna y mae yn y mor, yn enwedig efo llonga hwilia, cam yn spollio y passage all togathir. Y mae mwyu o frisin heddiw. yr hyn euthom er dou 75 Millter. 

Dydd Gwenar. 21 April 1882. Dyma fi yn cymerud y cyfleustra bresenol i esgfenu ychydig heddiw etto gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. Y mae wedi bod yn dowydd aniban iawn ers agos i wythnos rwan. Y mae arnaf ofn mae colli yr amser y ddarfym a'i enill ar y tro or blaen y wnawn ni etto, ag wyrach fwyu. fe fuom 12 dwyrnod yn mlaen ar y tro or blaen, Ond erbyn hyn nid ydym ddim Ond 9 o flaen y tro dweutha ag fe ddoethon nhw. yn fuan iawn or lle yr ydym ni rwan adref, mi fydd yn biti gin i golli yr tir yr oeddan ni wedi ai enill. Ond fel yna y mae yn y mor, yn enwedig efo llonga hwilia, cam yn spollio y passage all togathir. Y mae mwyu o frisin heddiw. yr hyn euthom er dou 75 Millter. 

Dydd Gwenar. 21 April 1882. Dyma fi yn cymerud y cyfleustra bresenol i esgfenu ychydig heddiw etto gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. Y mae wedi bod yn dowydd aniban iawn ers agos i wythnos rwan. Y mae arnaf ofn mae colli yr amser y ddarfym a'i enill ar y tro or blaen y wnawn ni etto, ag wyrach fwyu. fe fuom 12 dwyrnod yn mlaen ar y tro or blaen, Ond erbyn hyn nid ydym ddim Ond 9 o flaen y tro dweutha ag fe ddoethon nhw. yn fuan iawn or lle yr ydym ni rwan adref, mi fydd yn biti gin i golli yr tir yr oeddan ni wedi ai enill. Ond fel yna y mae yn y mor, yn enwedig efo llonga hwilia, cam yn spollio y passage all togathir. Y mae mwyu o frisin heddiw. yr hyn euthom er dou 75 Millter. 

Dydd Gwenar. 21 April 1882. Dyma fi yn cymerud y cyfleustra bresenol i esgfenu ychydig heddiw etto gan fawr iawn obeithio aich bod i gid yn iach fel ag yr ydym ninau yn bresenol. Y mae wedi bod yn dowydd aniban iawn ers agos i wythnos rwan. Y mae arnaf ofn mae colli yr amser y ddarfym a'i enill ar y tro or blaen y wnawn ni etto, ag wyrach fwyu. fe fuom 12 dwyrnod yn mlaen ar y tro or blaen, Ond erbyn hyn nid ydym ddim Ond 9 o flaen y tro dweutha ag fe ddoethon nhw. yn fuan iawn or lie yr ydym ni rwan adref, mi f9cid yn biti gin i golli yr tir yr oeddan ni wedi ai enill. Ond fel yna y may yn y mor, yn enwedig efo llonga hwilia, cam yn spollio y passage all togathir. Y mae mwyu frisin heddiw. yr hyn euthom er dou 75 Millter. 

Dydd Sadwrn. 22 April 1882. fe gowsom dipin bach mwyu o frisin er dou. Ond ysgafn iawn ydio etto. mae Yn un wythnos ar ddeg i heddiw ers pan ydym wedi hwilio. Yr wyf yn gweled yr amser yn passio yn fuan lawn or naill wythnos ir llall.  Dydd Sul y byddaf yn a’i gweled yn fwuaf anifir. Y mae yn hynod o boeth heddiw. fe fuo geled or naill wythnos it dydd Sul y byddaf yn a'iw gweled yn fwy anifyr. Y mae yn hynod o boeth heddiw. Fe fuom wrthi yn golchi dydd Llun ag fe fuom wrthi heddiw wedin. yr ydym yn ewid am dillad mor amal yn y towydd poeth yma, yn chwysu cymaint. mi fyddwn fel be baen yn yr afon agos iawn. y nos a ninau yn cysgu heb un dim arnom mi fyddaf yn disgwyl y gwneith y chwysu yma lesi i mi chwysu yr afiechid allan. yr hyn euthom er dou 97 Millter. 

Dydd Sul. 23 April 1882. Dyma Sabath newydd etto. Dolch i Dduw am dano er nad ydym yn cael myned ir pCapal fel y chwi. Y mae hynu yn werthfawr iawn. Yr ydym wedi bod wrthi yn darllan bob nail wers, Tom a fina. mi fyddaf yn darllan llawer. Nid oes gin i ddim i wneud agos Ond golchi a trwsio tipin. Ond yr ydwyf wedi gwnio llawer iawn ers pan ydwyf yn y mor, ag wedi gweu llawer iawn hefud. mae genym dipin gwell brisin heddiw. yr ydym yn closio yn arw at y line rwan. fe fyddwn yn croisi yr wythnos gan lynol guda rhwyteb. Yr ydym yn disgwyl na fyddwn ddim yn hir iawn etto cin cyrheuddyd lloigr tua 5 wythnos gud a rhwyteb. yr hyn euthom er dou 125 Millter 

Dydd Llun. 24 April 1882. Y mae yn dda genyf feddwl ain bod yn myned yn ain bleuna yn dda he:ddiw. Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golchi tipin heddiw ag yn rhoi dillad glan ar y gwelu. cyfan glan am y gwelu plu a ffob path, er nad ydym ddim am fund iddo am spell nes yr oirith y towydd dipin. ond ni chawn i dowydd our nid oes dim i ddisgwyl. Ond fe awn ym mhellach oddi wrth yr haul nag ydym rwan. y mae yr haul wrth ain pena ni. ag y mae yn byr boeth. Ond hyd yn hyn yr ydwyf yn ateb yn well yn y trage yma nag y darfym yn tôl. may y tro yma yn 4 gwaith i mi groisi y line. yr ydwyf wedi bod rownd y byd. yr hyn euthom er dau 130 Millter. 

Dydd Mawrth 25 April 1882 mae genym frisin rhiwbeth yn debig heddiw ag oedd genym ddou ond ydi y trages yr ochor yma yr line ddim gin gryfad. Yr ydym yn disgwyl ar ôl i ni groisi y line y cawn ni y North Este trages yn gryfach. os y byddwn ni byw ag iach fe illwn groisi y line foru neu drenydd. Y mae yn hynod o boeth heddiw ag fel hyn y bydd hi am bethefnos etto. ag fe fydd yn ddigon poeth a rhan hynu adref. Ond ni ydi ddim i gydmaru o boeth yn Lloigar yn yr hâ i fel ag y mae hi yn y fan yma pan ag y mae yr haul yn right wrth ain penau. Ond yr wyf yn atteb yn rhyfaed a chysidro ond mi fydd yn dda gin i gael mund i dowydd tipin ourach. Yr hyn euthom er dou 148 Millter. 

Dydd Merchar. 26 April 1882. Yr ydym wedi dyfod yn ain bleuna yn dda iawn er dou. Y mae y Brenhin Mawr yn dda iawn wrthym. fe fyddwn yn croisi y line yn lled fora foru guda. rhwuteb. yr ydym yn mlaen ar y tro dweutha 9 dwyrnod etto. mi fydda yn dda genyf pe bawn yn medru peidio a colli yr heina oddi yma adref. mi fuasa yn dda gin i pe baen adref ddiwyrnod neu ddau o flaen y tro or blaen. Ond ni fydd dim i wneud, mi ddown adref gynta byth ag y medrwn ni beth bynnag guda rhwyteb. yr hyn euthom er dou 170 Millter. 

Dydd Iau. 27 April 1882. Yr ydym erbyn heddiw wedi croisi y line. Y mae yn byr boeth. as y cawn frisin go lew mi ellwn fad adref yn mhen tia o 30 i 35 days. fe ddaethon nhw y tro dweutha mewn 30 days. Ond y mau hyny yn byr anamal Yn cael a'i wneud. mae yn rhaid i rhiwin gael brisin cru o hyd adref i wneud ddwad mewn hynu. i Queenstown yr ydym am fund am ain hordors os y bydd y gwynt yn deg i ni fund yno. y mae gin i 30 fatta clyfar iawn wedi y Ilongwrs ai gwneud i mi a llawer iawn a betha heb lawn hynu. yr hyn euthom er dou 152 Millter. 

Dydd Gwenar 28 April 1882. Y mae yn cawodydd o wlaw trwm heddiw fel ag y bydd hi bob amser agos yn y fan yma. Yr ydym heb gael gafal ar y trages etto yn iawn. Y mae llong wrth ain hochr ni heddiw ag yr ydym wedi bod yn siarad efo o hi ar fflagia. ag yr ydym wedi a'i churo hi bassage hyd yma. o 4 dwyrnod. Yr wyf yn disgwyl yn arw y cawn slant [sic] go dda etto oddi yma adref guda rhwyteb: Y mae y Mate y llong arall [sic] wedi dyfod yma efo a'i cwch i chwilio am betha y mae nhw yn siort honynt ag yr ydym wedi ai rhoi iddyn. Yr hyn euthom er dou 100. 

Dydd Sadwrn. 29 April 1882. Y mae yn ddeuddag wythnos i heddiw ers pan ydym wedi hwilio. Yr ydym wedi dyfod yn dda iawn hyd yma, diolch i Dduw am hynu. Y mae wedi bod yn Dduw trigarog iawn wrthym yn ain cadw yn fuw ag yn iach Yn wyneb cymaint o beryglon. Y mae y llong oedd yn cyd ddyfod efo ni ddoeu. efo ni heddiw etto. y mae y wraig i fewn ynddi hitha i Oueeunstown. [Yr oedd gweld gwraig arall bob amser yn achos i'w nodi gyda diddordeb a llawenydd ac y mae'r nodyn yna, ar ôl yr holl oerni a'r gwres tanbaid, yn nodweddiadol o fywyd merched y môr — yr unigrwydd 1lethol, misoedd ar fisoedd, a dim ond mor a'r caban cyfyngedig, er mor fawr yr oedd yn ymddangos ar yr olwg gyntaf mewn porthladd (troednodyn AE)] y mae nhwtha yn meddwl myned am a'i hordors os y bydd y gwynt yn ffafriol iddynt. Yr ydym yn y towydd y doldroms y mae nhw yn ai alw, cawodydd o wlaw mawr fel yn towallt o geysia ag yn dowydd glos. yr hyn euthom er dou 90 Millter. 

Dydd Sadwrn. 29 April 1882. Y mae yn ddeuddag wythnos i heddiw ers pan ydym wedi hwilio. Yr ydym wedi dyfod yn dda iawn hyd yma, diolch i Dduw am hynu. Y mae wedi bod yn Dduw trigarog iawn wrthym yn ain cadw yn fuw ag yn iach Yn wyneb cymaint o beryglon. Y mae y llong oedd yn cyd ddyfod efo ni ddoeu. efo ni heddiw etto. y mae y wraig i fewn ynddi hitha i Oueeunstown. [Yr oedd gweld gwraig arall bob amser yn achos i'w nodi gyda diddordeb a llawenydd ac y mae'r nodyn yna, ar ôl yr holl oerni a'r gwres tanbaid, yn nodweddiadol o fywyd merched y môr — yr unigrwydd 1lethol, misoedd ar fisoedd, a dim ond mor a'r caban cyfyngedig, er mor fawr yr oedd yn ymddangos ar yr olwg gyntaf mewn porthladd (troednodyn AE)] y mae nhwtha yn meddwl myned am a'i hordors os y bydd y gwynt yn ffafriol iddynt. Yr ydym yn y towydd y doldroms y mae nhw yn ai alw, cawodydd o wlaw mawr fel yn towallt o geysia ag yn dowydd glos. yr hyn euthom er dou 90 Millter. 

Dydd Sul. 30 April 1882. Dyma saboeth newydd etto. Y mai ain hamser yn dirwin o saboeth i saboeth fel hyn yn nes ir byd mawr tragwyddol. ir lle yr ydym i fynd i gid iddo yn no fuan. nid ydio Ond byr ir ous hwya. Mi fyddaf yn teimlo collad fawr am cael myned is [sic] capal ar y saboeth. Y mae wedi bwrw yn anarferol efo ni er dou, y cawodydd tryma welais yr ioud moi gyffelip yn Lloigar. Yr doldrms y mae nhw yn a'i alw ag y mae yn dowydd clos. chydig ydym wedi fund yn ain bleuna er dou. Yr ydym yn disgwyl cael gafal ar y North Est trages [sic].Yr hyn euthom er dou 60 Milltir.

Dydd Llun. 1 May 1882. Y mae yn dda genyf ain bod wedi cael gafal ar y trages ag yn myned yn ain bleuna yn nobl. Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golchi heddiw. Y mae Genym faint y fynom o ddwr glaw braf i oichi. mi fyddaf yn mund ir Bath dwuwaith yn y dydd amball i ddiwyrnod. mi fydd yn braf. mi fyddaf yn byrddwido llawer iawn efo chwi o hyd, am a wn i nad allaf ddweud bob nos. mi rhouddwn yn brwyddeido yn arw iawn efo Mary Tyddun Mawr [Chwaer Ellen Owen; Tyddyn Mawr oedd y fferm nesa at Gors Iago (AE)] neithiwr. Yr ydwyf yn disgwyl yn arw y medar William a hitha fedru cael Cors Iago i ni. mi fydda yn byr dda gen i. Yr hyn euthom er dou 180 milltir. 

Dydd Llun. 1 May 1882. Y mae yn dda genyf ain bod wedi cael gafal ar y trages ag yn myned yn ain bleuna yn nobl. Yr ydwyf wedi bod wrthi yn golchi heddiw. Y mae Genym faint y fynom o ddwr glaw braf i oichi. mi fyddaf yn mund ir Bath dwuwaith yn y dydd amball i ddiwyrnod. mi fydd yn braf. mi fyddaf yn byrddwido llawer iawn efo chwi o hyd, am a wn i nad allaf ddweud bob nos. mi rhouddwn yn brwyddeido yn arw iawn efo Mary Tyddun Mawr [Chwaer Ellen Owen; Tyddyn Mawr oedd y fferm nesa at Gors Iago (AE)] neithiwr. Yr ydwyf yn disgwyl yn arw y medar William a hitha fedru cael Cors Iago i ni. mi fydda yn byr dda gen i. Yr hyn euthom er dou 180 milltir. 

Dydd Mowrth. 2 May 1882. Yr ydym yn myned yn ain bleuna yn nobl heddiw etto, diolch ir Brenhin Mawr am hynu. Y mae nhw wedi gorffan peinto y Cabban. fe welson long heddiw, ag fe fuon yn siared efo hi efo yr fflagia, ar ai ffasege allan yr oedd hi o Swansea. Yr ydym ni 10 dywrnod etto o flaen yr tro or blaen. gobeithio na chawn ni ddim cam ne mi wneith spoilith ain passage etto, a nine wedi dyfod hyd yn hyn yn byr dda. Yr wyf yn meddwl nad ydi hi ddim llawn mor glos ag yr oedd hi. y mae ain menun fel oul o dena. yr hyn euthom er dou 190 Milltir.

Dydd Merchar. 3 May 1882. Y mae Genym frisin campys heddiw. Y mae yn llawer iawn brafiach ag iachach. nag oedd hi. nid ydi hi ddim yn anddiofefol o boeth rwan. ni dda gin i yn tol y towydd poeth, Poeth yna. y mae y llong yn rowlio nes ydwyf yn methu yn Glir ag esgfenu. Yr wyf wrthi yn brysur heddiw yn cyfrio y soffa ar Locars. Yr hyn euthom er dou 202 Millter.

Dydd Iau. 4 May 1882. Y may genym frisin iawn heddiw etto. Yr ydym yn myned yn gyflym iawn tia gartra. Y mau rhiw lwc ar y passage yma hyd yn hyn. gobeithio y parheith i ni ddyfod adref. Y mae y llong Yn myned cymaint trwu y dwr ag yn rowlio ag yn nido nes ydwyf yn methu ag esgfenu. yr ydwyf wrthi yn byr brysur efo, gwneud y cyfars ar y Sofas. Y mae yn rhyfadd genyf feddwl fod blwyddun ers pan ydwyf wedi dyfod oddi cartra. Yr hyn euthom er dou ydi 216 Millter. 

Dydd Gwenar. 5 May 1882. towydd rhiwbeth yn debig sydd genym heddiw etto. Y mae nhw yn brysur iawn wrthi yn pinto ag yn glanhau y llong yn mhob man. Yr ydwyf wedi gorffan cyfrio y Sofas ag y mau nhw yn edrych yn byr dda. mi fuasa yn dda iawn gin i pe buasa foedd ti gael gweled y llong un waith, pe buasan yn dyfod i Liverpool i ddadlwytho ni fuasat ddim yn hir yn dyfod mi allasat fund yn dy ol [Tudweiliog >< Lerpwl] mewn dau ddiwyrnod. Yr wyf yn disgwyl bod tia Queeunstown [sic] yn mhen tia tair wythnos etto, yr hyn euthom er dou ydi 226 Millter.