Y Tywyddiadur

Dydd Sul. Diwrnod oer gwlyb, ac yn bwrw eirlaw trwm yn y boreu teg brâf yn y Prydnhawn. ac eira tew hyd benau’r Mynyddau [sic.]

Dydd llun. Diwrnod claiar lled wlyb. Will a Dic yn Aredig efo’r rhycha yn y Morfa  Will Sion yn chwalu’r calch yn y Buarth gwyn ac yn ei lyfnu, Gyru’r [sic.] Helm Geirch ddiwetha i mewn, Fi yn planu [sic.] Bresych. William Jones Tyddyn Elen yma yn yfed Tê yn y Prydnhawn ac yn mynd i ffwrdd gyda’r nos trwy wlaw mawr, ac yn mynd a’r hen Gôb [sic. got?] flewog am dano. Yn cael Testamentau o Siop Wm.Williams sef hanner gwerth fy rhagdaliad at y Bibl Gymdeithas Tremadoc.

Dydd Mawrth Diwrnod budr ac yn bwrw eirwlaw [sic. eirlaw] eira mawr hyd benau’r Mynyddau [sic.]. Will wedi bod yn yr Efail. G.Owen Clenenney yma 

Dydd Mercher. Diwrnod sych distaw. Fi efo will yn gosod llidiart rhwng drws y Ty a drws y ‘stabal, y lleill yn curo biswail, Doctor Edwards yma’n Ciniawa, Sion Tomas Tyddyndicwm yma efo Dyn o Abergele yn achos y Plwy, ac yn settlio [sic.]am y Trethi Tylodion [sic. tlodion?]

Dydd iau. Diwrnod oer lled fudr. Will a dic yn Aredig yn y Morfa y lleill yn curo biswail. Fi yn mynd i Benmorfa i’r Festri yr oedd yr Overseers yn rhoi eu Cyfri i fynu [sic.], eu cyfri heb ei wneud yn barod [Cyfrifiad 1821 efallai?], yn gorfod cyfarfod dydd Sadwrn nesaf o’r achos.

Dydd gwener Diwrnod sych distaw. Neli wedi mynd a gwenith i’w falu i Felin rhyd benllig. Will a Dic yn y Morfa yn Aredig. Sion Jones Pantllwyd yn dechreu [sic.] torri’r ffosydd yn yr hen forfa gwair. Will Sion efo’r lleill yn curo biswail. Fi yn mynd i Dremadoc i’r Farchnad ac yn prynu pump Hobad o Haidd gan Robt.Owen Glanllynau am bedwar swllt ar ddeg yr Hobaid. Gwraig Richd.Griffith Telyrni yma’n talu am Hobad [sic.] o Haidd a Hobad [sic.] o Wenith

Dydd Sadwrn. Diwrnod sych lled oer, Y Meibion yn carrio gwair o Gaegoronw, y lleill yn gorphen curo biswail yn y Morfa, Harri yn palu’r Ardd. Elizabeth Griffith Llangybi yn dwad yma wrth ddyfod adref o Ffair Wrexham, ac yn mynd adref efo’r nos. Fi yn mynd i Benmorfa i gyfarfod yr Ofers?rs [sic. overseers] i seinio eu cyfri [Cyfrifiad 1821, efallai?], eu cyfri heb ei wneud yn iawn yn gorfod mynd eilwaith iw wneud erbyn dydd llun i ddwad i’r Cyfarfod Ustusiad [sic.] i Griccieth. Yn cael rheol newydd (new rule) a rhybudd arall oddiwrth Wm.Williams Twrna o Gaernarfon, gan Faili yn Tynllan. Yn cael y Brithylliaid cyntaf eleni.

Dydd Sul. Diwrnod dwl lled oer

Dydd llun. Diwrnod dwl lled ddryghinllyd. Will wedi bod yn Towyn yn nol tri phegaid o Geirch llwyd hâd ac yn dwad a’r hâd Glofer adref o Siop Morris Jones y lleill yn gorphen nithio’r Ceirch. Fi yn mynd i Griccieth i’r Cyfarfod Ustusiaid yn cael Notice i’w roi i Sion Griffith Tyddyn Mawr y Pennant am dreth ffordd fawr o’r Wernddwirig [sic.] pan oedd ef yno. Ellis Evans Ty’n y Ffidd [sic. Ffridd?] yn dwad yma i orphen mwsoglu’r ‘Sgubor. Yn malu pwn Haidd

Dydd Mawrth. Diwrnod dwl tebig [sic.] i ddryghin, Y Meibion yn y morfa yn rhiglo’r ffosydd rhwng y cefna. Owen Humphreys Clenenney yma

Dydd Mercher. Diwrnod dwl lled oer. Y Meibion yn y morfa yn agor y ffosydd rhwng y Cefna. Bachgen R.Williams y Gôf Tremadoc yn nol arian i’w Dad am weithio. Naw Swllt

Dydd iau     Diwrnod oer dryghinllyd. Will a dolur o’i fawd ei law. Will Sion a Harri yn y Morfa yn agor ffosydd y Cefna. Yn darllaw [bragu].  Yn rhoi’r dyrcan felen ifanc i eisda [sic. eistedd] yn y ty bâch ar ddeg o wyâ [sic. wyau].  Morwyn E Griffith Llangybi yn dwad yma yn dwad a plans [sic. planhigion?] bresych, a Llythyr fod John Owen Cefnycynferch wedi marw er chwech o’r gloch y boreu heddyw [sic. heddiw]

Dydd gwener. Diwrnod teg distaw yn y boreu, a gwlaw trwm yn y Prydnhawn. Robt.Hughes y Telyrni yma yn danfon sach i roi Hobad [sic.hobaid] o Haidd. Wm,Jones Fedw bâch yma’n mynd a Hobaid o Haidd i ffwrdd . W Williams a dolur o ei fawd. Will sion a Harri yn y Morfa yn agor ffosydd y Cefna. Fi yn cychwyn chwech o’r gloch y Prydnhawn i fynd i’r Bettws Carnarvon. yn ymdroi yn Beddgelert i osod dwy bedol. William Jones Tyddyn Elen yn dwad o hyd imi rhwng Plas y nant a’r Betws a fi yn mynd efo fo i Dyddyn Elen erbyn hanner nos, Buwch.Bedwel efo’r Tarw

Dydd Sadwrn. Diwrnod teg distaw. E.Griffith Llangybi yn dwad i Dyddyn Elen y boreu Wm.Jones yn dwad efo hi a minau i Penrhos i siarad efo Mr.Williams o achos cyfraith Ty’n lôn. fi yn dwad oddiyno adref ac yn ymdroi yn y bettws, gartref rhwng wyth a naw o’r gloch. Dyn o Lanfrothon [sic. Llanfrothen] yma’n nol Hobaid o Haidd i Lewis gwehydd o Lanfrothon [sic.]

Dydd Sul. Diwrnod claiar budr

Dydd llun. Diwrnod dwl niwlog claiar budr. Elin yn mynd i Langybi at gynhebrwng ei hewyrth Sion Owen. Fi yn mynd i Dremadoc i dorri fy ngwallt. Will wedi bod yn hel treth y ffordd fawr y lleill yn y Morfa yn agor ffosydd y cefna. Robt.David Penaber wedi dwad at Sion Pantllwyd a Pyrs Griffith i dorri ffosydd yn yr hen forfa.

Dydd Mawrth Diwrnod budr hynod a niwlog. Y Meibion yn y Morfa yn agor ffosydd y Cefna. Fi yn mynd i Langybi i Gynhebrwnhg sion Owen y Cefn. Robt.Jones Trefmadawg [sic. Tremadog] yn dwad efo mi. Dyrcan yn eistedd

Dydd Mercher. Diwrnod budr gwlawog hynod. Elin a minau yn dwad adref o Langybi ac yn cael gwlaw trwm

Dydd iau. Diwrnod oer budr dryghinllyd, eira ar bennau’r Mynyddau, [sic.] Y Meibion y boreu yn torri Clorenod [tatws?], ac yn y Prydnhawn yn mynd i deilo i Glorenod i ben y bryn coch.

Dydd gwener. Diwrnod oer budr cawodog, Will a Dic yn carrio gwair o Gaegoronw. Harri yn cau clawdd y mynudd [sic.] Ffair yn Tremadoc.  Fi ac Elin yn mynd yno...

Dydd Sadwrn. Diwrnod budr gwlawog oer, ac eira hyd bennau y Mynyddau [sic.] Dic a Will sion yn gorphen teilo penybryncoch. Y Fuwch gynffonwen wedi dwad a llo neithiwr

Dydd Sul. Diwrnod sych oer. Sul y Blodeu [sic. blodau] Fi wedi bod yn y llan

Dydd llun Diwrnod gwyntog oer, dryghinllyd. E Owen yn mynd adref Y Meibion yn y Morfa yn clirio ffosydd y Cefna. Fi yn mynd efo W.Williams i’r Dremadoc i ymofun [sic.ymofyn] pump Hobaid o Haidd hâd o Glanllynia, yn mynd a’r Stillions [clorian] efo ni iw threio, ac yn mynd a dau o gasgia efo ni i fynd i Gaer i W.Cross gwerthwr (Liquor). Yn gosod Cwtar i Sion Jones i’w gwneud o dan y ffordd sydd yn mynd i’r Hen forfa gwair, am 4^s/6^d

Dydd Mawrth Diwrnod claiar distaw tebig [sic.] i sychu. Y Meibion yn nol llwyth o wair o’r Morfa. Mab Griffith Jones Gelli’r Ynn yma’n nol dau Hobad [sic. Hobaid] o Haidd. Fi wedi bod yn Cynhebrwng William Jones Erwsuran – Yn dechreu llyfnu yn y Caemain. Tywydd gwlyb wedi taflu’n lled bell

Dydd Mercher. Diwrnod teg claiar distaw. Yn gorphen llyfnu’r Caemain. Harri yn agor ffosydd y Cefna yn y morfa. Sion Morris Ty’n y mynudd [sic.] yma yn nol Hobaid o Haidd.