Y Tywyddiadur

Dydd gwener  Diwrnod gwresog iawn. Y Meibion yn planu Bytatws. Fi yn mynd i Dremadoc i’r Farchnad. Yn rhoi arian i fynd i Wrexham i nol Gwn Newydd 

Dydd Sadwrn. Yn bwrw peth gwlaw. Y Meibion yn planu Bytatws. Rob^t Trwyn y graig yn dwad a buwch at y TARW. 

Dydd Sul  Diwrnod teg, a’r gwynt yn oerllyd. 

Dydd Llun  Diwrnod Claiar yn bwrw peth gwlaw. Will a minau yn tynu Cerrig at y gwttar sydd yn mynd i’r Traeth  Huwcyn yn cau clawdd Terfyn Porthtreuddyn Owain yn hel priccia yn y Pys  Will a Sion Jones yn Cau y Gwtter sydd yn mynd i’r Traeth.  Yn bwrw gwlaw claiar trwm y Prydnhawn 

Dydd Mawrth  Diwrnod teg gwynt lled oerllyd. Will yn teilo i’r ardd isaf i Bytatws moch Huwcyn yn cau rhwng y Caea Gwair ar Caea Porfa. 

Dydd Mercher  Diwrnod gwyntog ac yn bwrw peth gwlaw. Y Meibion yn nôl gwair o Gaegoronw i’r Beudy newydd. Elin a Betty wedi mynd i Aberdeunant a Mur y gwenun

Dydd iau Dyrchafael. Diwrnod gwyntog ysgythrog ac yn bwrw peth gwlaw yn y boreu  

Dydd gwener  Diwrnod gwyntog Claiar. Y Meibion yn dwad a dau Lwyth o wair o’r Morfa i’r Beudy newydd. Owain wedi mynd a’r Ceffyl i’r Bettws fawr i nol y Mam adref. Geneth Llidiart ‘Spyty yma yn nôl Telaid o Bytatws moch Fi yn mynd i Dremadoc i’r Farchnad ac yn dyfod adref erbyn pump

Dydd Sadwrn. Diwrnod teg iawn yn y boreu. Fi yn mynd i Langybi’r boreu ac oddiyno i’r Tynlôn i ofyn meddiant gyda W.Jones Tyddyn Elen. Tomas yn naccau ei roddi. Yn mynd efo W. Jones E Griffith ac Elin i Ffair Pwllheli yn cael peth gwlaw wrth fynd. yn bwrw’n drwm yn y Prydnhawn. Fi yn Cyflogi Morwyn  hindda yn yr hwyr  Elin yn mynd i Langybi. Fi yn dyfod adref efo Ellis Owen Cefn y Maesydd yn ymdroi yn Criccieth ac yn cael gwlaw trwm iawn oddiyno hyd adref  erbyn hanner awr wedi unarddeg o’r Gloch

  Dydd Sul. Diwrnod teg. Mam wedi mynd i Bregeth i Erwsuran, ac i’r Dre yn yr hwyr  bwrw peth gwlaw claiar hynod gyd a’r hwyr. 

Dydd Llun  Diwrnod Claiar hynod ac yn bwrw cawodydd Claiar  Ffair ym Mhenmorfa. Fi yn cyflogi gweision. Ffair pur Siarp arnynt.

Dydd Mawrth  Diwrnod teg ac yn Taranu o gwmpas  Fi a Will yn mynd efo Robert Hendrahowel i’r Mynudd [sic] i nol  Carreg i ddal y Llidiart Terfyn  Owain yn Tymawr yn hel Cerrig. Huwcyn wedi mynd ai ddillad adref i’w golchi  Owain yn ymadel ar ol Prydnhawnbryd heb ddweyd i neb. 

Dydd Mercher  Diwrnod teg Claiar. Fi a Will yn mynd i Gaegoronw i nol siwrna o wair  Huwcyn wedi ymadael yn y boreu  Fi yn mynd i Dremadoc ac yn cael Llythyr oddiwrth Ellis Jones Dolgelley eisia maengrisial yn troi y ddau Eidion i’r Morfa i borfa. Yn prynu Clo Newydd. 

Dydd iau  Diwrnod Claiar ac yn bwrw Cawodydd. Yn troi’r Dynewid i’r allt isa i borfa. Gwlaw trwm trwy’r Dydd  Fi yn gosod Clo ar gwpwr y Siambr. Will yn chwalu rhawn. Gwr a Gwraig a dau blentyn tylodion o Sir Aberteifi yma yn cysgu yn Llofft y stabal

Dydd Gwener  Diwrnod Claiar. Will yn hau had Glofer yn y Morf Rhif Dau [sic]  Fi yn mynd i Dremadoc ac oddiyno i Penmorfa  Gwerthiant Plas isa i fod yno  y Twrna yn mynd yn ei ôl heb ddim ocsiwn. Y Gweision a’r Morwynion newyddion yn dyfod i’w lle. John Owen Cefn y Cynferch yn dyfod yma 

Dydd Sadwrn. Yn bwrw gwlaw claiar hynod. Fi wedi bod efo Sion Owen yn Hafodbudredd yn edrych y Gwartheg. Yn cael Gwn Newydd o Wrexham  Gwas Rich^d Robert Crydd Tremadoc yn dwad a ‘Sgidia newyddion i mi

Dydd Sul  Diwrnod gwyntog Claiar  Sion Owen Cefn yma 

Dydd llun y Sulgwyn.  Diwrnod teg iawn. 

Dydd Mawrth  Diwrnod gwresog. Ffair y’Nghriccieth. Hugh Griffith Elin a minau yn mynd yno. 

Dydd Mercher  Diwrnod teg, Meibion yn dechreu lladd mawn yn Caegoronw. Siani yn mynd a phwn o Haidd i’r Felin a gwlan i’r Ffactory  Gwraig Samuel Owen Garn yma eisiau cael peth o’r plwy

Dydd iau  Diwrnod teg wedi bwrw’n drwm yn y boreu. Y Meibion yn lladd mawn yn Caegoronw. Y Dynewid yn cael eu troi i’r Henerw. Y lloia yn cael eu troi allan gyntaf. Thomas David yn y graig yn codi Maen Grisial. Yn rhoi’r Dwrcan i eisde yn Llaethdy  [Gweler 21/6/1820 "pump o gywion gan y Dyrcan"] 

Dydd Gwener  Diwrnod Claiar cawodog. Y Meibion yn cau o gwmpas y dâs yn y Morfa. Cathrine Owen Carnarvon yn mynd adref Fi yn mynd i glawddfa’r Alltwen i edrych oedd cerrig i’w rhoi o gwmpas Fedd Rob^t Owen Llangybi’n barrod  

Dydd Sadwrn. Diwrnod Cawodog Claiar. Will yn carrio’r drain o Fuarth yr hên Erw at y Ty. y lleill yn hel cerrig yn cae ty coch. Trol Llangybi yn dyfod yma i ddanfon Llo. a’r ddynewaid foel i Borfa ac i nol dau Hobad o Wenith, ac yn mynd heibio i’r Alltwen i nol llwyth o gerrig at roi gwaith o gwmpas bedd Rob^t Owen Llangybi. Elin a minau yn enynt[?] yn y Prydnhawn i Dy M^r. Owen Aberglâslyn. Yn gweled yno ddarn o asgwrn pen Carw a dau Gorn y’nghlwm ynddo yn ddwy droedfedd o hyd a phedair caingc ar bob un. ac yn ddwy fodfeddarbymtheg a hanner o led o flaen i flaen. wedi eu cael yn llyn Cerrigyrhwydwr wrth dynnu rhwyd ychydig o ddyddiau yn ôl gan Rich^d William Tailiwr sydd yn byw yn Aberglâslyn. tebygyd ar yr olwg oedd arno ei fod yno er’s amryw flynyddau!!!  Yn dyfod adref cyn naw o’r gloch

Dydd Sul Diwrnod gwlawog budr trwy’r dydd. Y Milgi yn lladd Llwdn Harry Owen wrth goethi o’r caea.

Dydd llun. Yr Haul yn deg a’r gwynt yn oer. Fi yn mynd y boreu efo’r Meibion i’r Reiniog i ddangos iddynt dorri pwll mawn newydd  geneth Rob^t. Jones gorllwyn yn dwad a chlorian yma oddiwrth Modryb Cathrine Owen Carnarvon. Howel Owen Gorllwyn yma yn yfed Tea ac yn nôl Llwdn Harry Owen. Cathrine Morris yma yn gofyn am Wellt medi Coed y Tymawr.